Κυριακή 28 Ιουλίου 2013

ΧΡΟΝΙΚΗ ΜΤΧ. ΠΑΡΑΚΕΙΜΕΝΟΥ ΣΤΗ ΛΑΤΙΝΙΚΗ: ΑΝΑΛΥΣΗ



ΑΝΑΛΥΣΗ ΧΡΟΝΙΚΗΣ ΜΕΤΟΧΗΣ ΧΡΟΝΟΥ ΠΑΡΑΚΕΙΜΕΝΟΥ ΣΕ ΔΕΥΤΕΡΕΥΟΥΣΑ ΧΡΟΝΙΚΗ ΠΡΟΤΑΣΗ ΣΤΗ ΛΑΤΙΝΙΚΗ
α. ΓΕΝΙΚΑ
·     Στη λατινική απαντά μετοχή μόνο παθητικού παρακειμένου
·     Η μετοχή παρακειμένου δηλώνει γεγονός προτερόχρονο
β. ΑΝΑΛΥΣΗ ΧΡΟΝΙΚΗΣ ΜΤΧ. ΠΡΚ.
·     Επειδή η μετοχή πρκ. δηλώνει γεγονός προτερόχρονο, η ανάλυσή της στο αντίστοιχο είδος δευτερεύουσας πρότασης μπορεί να γίνει με δύο τρόπους:
1.   postquam ή ut ή simul ή ubi + οριστική ενεργητικού ή παθητικού παρακειμένου
2.  cum ιστορικό ή διηγηματικό + υποτακτική ενεργητικού ή παθητικού υπερσυντελίκου
Πιο συγκεκριμένα:

όταν η μετοχή είναι συνημμένη, αναλύεται
ή με postquam ή ut ή simul ή ubi + οριστική   παθητικού παρακειμένου
ή με cum ιστορικό ή διηγηματικό + υποτακτική   παθητικού υπερσυντελίκου
ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ: unde (Camillus) rogatus reversus est (μάθ. 21) = 
 postquam ή ut ή simul ή ubi (Camillus) rogatus est
 cum (Camillus) rogatus esset

  όταν η μετοχή είναι (αφαιρετική) απόλυτη αλλά γνήσια, αναλύεται
 ή με postquam ή ut ή simul ή ubi + οριστική   παθητικού παρακειμένου
 ή με cum ιστορικό ή διηγηματικό + υποτακτική   παθητικού υπερσυντελίκου
ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ: (Paetus), occiso Scriboniano, Romam trahebatur (μάθ. 23) =            
 postquam ή ut ή simul ή ubi Scribonianus  occisus est
 cum Scribonianus  occisus esset
Σημείωση: Στα κείμενα 21-50 δεν υπάρχει άλλη γνήσια αφαιρετική απόλυτη χρονική μτχ. Η γνήσια αφαιρετική απόλυτη του μαθήματος 45 (intercepta epistula) είναι υποθετική.

  όταν η μετοχή είναι (αφαιρετική) απόλυτη αλλά νόθη, αναλύεται
 ή με postquam ή ut ή simul ή ubi + οριστική   ενεργητικού παρακειμένου
 ή με cum ιστορικό ή διηγηματικό + υποτακτική   ενεργητικού υπερσυντελίκου
ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ: Galli, deletis legionibus Romanorum, urbem Romam everterunt (μάθ. 21) =
 postquam ή ut ή simul ή ubi Galli legiones deleverunt  
 cum  Galli legiones delevissent
Σημείωση: Όλες οι χρονικές μετοχές χρόνου παρακειμένου σε αφαιρετική απόλυτη στα κείμενα 21-50 είναι νόθες. Συνεπώς, κατά την ανάλυσή τους το ρήμα τίθεται σε ενεργητική φωνή. Γνήσια είναι μόνο η occiso Scriboniano (μάθ. 23).

Κυριακή 7 Ιουλίου 2013

΄΄ΜΗΔΕΙΑ΄΄: ένα αριστούργημα του Ευριπίδη



Θεωρώ τυχερό τον εαυτό μου επειδή μπόρεσα και παρακολούθησα στο σχεδόν κατάμεστο θέατρο της αρχαίας Επιδαύρου τη σαββατιάτικη παράσταση της Ευριπίδειας τραγωδίας Μήδεια. Χωρίς να διεκδικώ ρόλο  κριτικού θεάτρου, οφείλω να ομολογήσω ότι οι συντελεστές της [Μετάφραση: Κ. Χ. Μύρης ( Γεωργουσόπουλος). Σκηνοθεσία- Δραματουργική επεξεργασία: Σπύρος Α. Ευαγγελάτος. Σκηνικά: Γιώργος Πάτσας. Κοστούμια: Γιάννης Μετζικώφ. Μουσική: Θάνος Μικρούτσικος. Πρωταγωνιστές: Γιώργος Κιμούλης (Μήδεια), Οδυσσέας Παπασπηλιόπουλος (Ιάσων), Τάσος Νούσιας (Κρέων), Μάνος Βακούσης (Τροφός), Νικόλας Παπαγιάννης (Αγγελιαφόρος), Δημήτρης Παπανικολάου (Αιγέας), Νίκος Αναστασόπουλος (Παιδαγωγός)…] αποδείχτηκαν αντάξιοι αυτού του αριστουργήματος του Ευριπίδη.
Προσωπικά δε με ΄΄σόκαρε΄΄ το γεγονός ότι ένας άντρας, ο Γ. Κιμούλης, υποδύθηκε τη Μήδεια, τον πιο δυναμικό ίσως γυναικείο ρόλο της παγκόσμιας λογοτεχνίας. Η καταπληκτική ερμηνεία του ρόλου, το μέχρι το τέλος αμείωτο ενδιαφέρον για την εξέλιξη των γεγονότων, ο έντονος προβληματισμός που προκαλούν τα λόγια της ηρωίδας με τη βαρβαρική καταγωγή αλλά την καθαρά ελληνική διαλεκτική σκέψη και η γνώση ότι τέτοιοι ρόλοι γράφονταν για να ερμηνεύονται από άντρες ( στο θέατρο, στα αρχαία χρόνια, δεν επιτρεπόταν στις γυναίκες να παίζουν) δεν άφησαν περιθώριο στη σκέψη μου να ασχοληθεί με κάτι τέτοιο.
Επηρεασμένος κανείς από τον αριστοτελικό ορισμό της τραγωδίας ΄΄ἔστιν οὖν τραγῳδία… δι’ ἐλέου καὶ φόβου περαίνουσα τὴν τῶν τοιούτων παθημάτων κάθαρσιν΄΄ και εθισμένος από την παρακολούθηση αρχαίων τραγωδιών νιώθει κάπως αμήχανα όταν τελειώνει η παράσταση δίχως κάθαρση και τιμωρία της προδομένης από τον σύζυγό της Ιάσονα ηρωίδας, που σκότωσε τα παιδιά της, προκειμένου να τιμωρήσει την αντρική έπαρση.
Μεταξύ των θεατών και κορυφαίοι εκπρόσωποι του καλλιτεχνικού (διέκρινα αρκετούς καταξιωμένους ηθοποιούς), του πνευματικού (π.χ. Κική Δημουλά) και πολιτικού κόσμου.