ΑΝΑΛΥΣΗ ΧΡΟΝΙΚΗΣ ΜΕΤΟΧΗΣ ΧΡΟΝΟΥ ΠΑΡΑΚΕΙΜΕΝΟΥ ΣΕ ΔΕΥΤΕΡΕΥΟΥΣΑ ΧΡΟΝΙΚΗ
ΠΡΟΤΑΣΗ ΣΤΗ ΛΑΤΙΝΙΚΗ
α. ΓΕΝΙΚΑ
· Στη λατινική απαντά μετοχή μόνο
παθητικού παρακειμένου
· Η μετοχή παρακειμένου δηλώνει γεγονός
προτερόχρονο
β. ΑΝΑΛΥΣΗ ΧΡΟΝΙΚΗΣ
ΜΤΧ. ΠΡΚ.
· Επειδή η μετοχή πρκ. δηλώνει γεγονός
προτερόχρονο, η ανάλυσή της στο αντίστοιχο είδος δευτερεύουσας πρότασης μπορεί
να γίνει με δύο τρόπους:
1. postquam ή ut
ή simul ή ubi + οριστική ενεργητικού ή παθητικού παρακειμένου
2. cum ιστορικό ή διηγηματικό + υποτακτική
ενεργητικού ή παθητικού υπερσυντελίκου
Πιο συγκεκριμένα:
όταν η μετοχή είναι συνημμένη, αναλύεται
ή με postquam ή ut ή simul ή ubi + οριστική παθητικού παρακειμένου
ή με cum
ιστορικό ή διηγηματικό +
υποτακτική παθητικού υπερσυντελίκου
ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ: unde
(Camillus) rogatus reversus est (μάθ. 21) =
postquam ή ut ή simul ή ubi (Camillus) rogatus est
cum
(Camillus) rogatus
esset
όταν η μετοχή είναι (αφαιρετική) απόλυτη αλλά γνήσια, αναλύεται
ή με postquam ή ut ή simul ή ubi + οριστική παθητικού παρακειμένου
ή με cum
ιστορικό ή διηγηματικό +
υποτακτική παθητικού υπερσυντελίκου
ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ: (Paetus), occiso Scriboniano, Romam trahebatur (μάθ. 23) =
postquam ή ut ή simul ή ubi Scribonianus occisus
est
cum Scribonianus occisus esset
Σημείωση: Στα κείμενα 21-50 δεν υπάρχει άλλη γνήσια
αφαιρετική απόλυτη χρονική μτχ. Η γνήσια αφαιρετική απόλυτη του μαθήματος 45 (intercepta epistula) είναι υποθετική.
όταν η μετοχή είναι (αφαιρετική) απόλυτη αλλά νόθη, αναλύεται
ή με postquam ή ut ή simul ή ubi + οριστική ενεργητικού
παρακειμένου
ή με cum
ιστορικό ή διηγηματικό +
υποτακτική ενεργητικού
υπερσυντελίκου
ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ: Galli, deletis legionibus Romanorum, urbem
Romam everterunt (μάθ.
21) =
postquam ή ut ή simul ή ubi Galli legiones deleverunt
cum Galli legiones delevissent
Σημείωση: Όλες οι χρονικές μετοχές χρόνου
παρακειμένου σε αφαιρετική απόλυτη στα κείμενα 21-50 είναι νόθες. Συνεπώς, κατά
την ανάλυσή τους το ρήμα τίθεται σε ενεργητική φωνή. Γνήσια είναι μόνο η occiso
Scriboniano (μάθ. 23).