ΜΑΘΗΜΑ 27 (XXVII)

Cum Accius ex urbe Roma Tarentum venisset, ubi Pacuvius grandi iam aetate recesserat, devertit ad eum. Accius, qui multo minor natu erat, tragoediam suam, cui «Atreus» nomen est, ei desideranti legit. Tum Pacu­vius dixit sonora quidem esse et grandia quae scripsisset, sed videri tamen ea sibi duriora et acerbiora. «Ita est» inquit Accius «ut dicis; neque id me sane paenitet; meliora enim fore spero, quae deinceps scribam. Nam quod in pomis est, idem esse aiunt in ingeniis: quae dura et acerba nascuntur, post fiunt mitia et iucunda; sed quae gignuntur statim vieta et mollia, non matura mox fiunt sed putria».

ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΕΙΣ

§  Tarentum:  η κίνηση σε τόπο με απλή αιτιατική επειδή έχουμε όνομα πόλης

§  aetate:  η αφαιρετική δηλώνει τον χρόνο της ενέργειας του ρ. devertit

§  devertit:  και απλό και ημιαποθετικό

§  multo: αφαιρετική ποσού ή μέτρου-διαφοράς στο minor

§  natu: η αφαιρετική της αναφοράς στο minor

§  cui:  θηλυκού γένους επειδή αναφέρεται  στο tragoediam

§  desideranti: επειδή η μτχ. επιρρηματική (αιτιολογική) έχει κλητ. εν. σε –e

§  quae scripsisset: η αναφορική με υποτακτική λόγω του πλαγίου λόγου

§  duriora-acerbiora: με την απόλυτη σύγκριση ο συγκριτικός βαθμός εκφράζει βαθμό μεγαλύτερο από το λογικό μέτρο και μεταφράζεται: κάπως ή μάλλον + θετικό

§  neque id me sane paenitet: κύρια πρότ. Το ρήμα paenitet είναι απρόσωπο και συντάσσεται με γενική της αιτίας + αιτιατική που δηλώνει το πρόσωπο που μετανιώνει.  Η αιτία με τα παραπάνω ρήματα είναι δυνατό να δηλώνεται με το απαρέμφατο. Αν η αιτία δηλώνεται με αντωνυμία ουδετέρου γένους (όπως εδώ), τότε αυτή τίθεται σε ονομαστική και λαμβάνεται ως υποκείμενο του ρήματος. Το ρήμα σε αυτήν την περίπτωση είναι προσωπικό.

§  fore: απρμφ. μέλλ. του ρ. sum· άλλος τύπος: futura esse

§  nascuntur:  μτχ. μέλλ. nasciturus, -a, -um

§  fiunt: παθητ. του facio· γερουνδιακό: faciendus, a, um

§  matura:  έχει διπλό υπερθετικό: maturissimus/maturrimus, a, um

ΑΞΙΟΣΗΜΕΙΩΤΑ ΜΑΘ.27

1.   ΑΝΑΛΥΣΗ ΜΕΤΟΧΩΝ ΣΕ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

• desideranti =  quia desiderabat  (πραγματική αιτιολογία) /   cum  desideraret  (αιτιολογία αποτέλεσμα εσωτερικής λογικής διεργασίας).

2.  ΣΧΟΛΙΑΣΜΟΣ ΔΕΥΤΕΡΕΥΟΥΣΩΝ ΠΡΟΤΑΣΕΩΝ -ΑΚΟΛΟΥΘΙΑ ΧΡΟΝΩΝ

• cum… venisset: δευτερεύουσα χρονική πρόταση σε θέση επιρρηματικού προσδιορισμού του χρόνου στο devertit. Εισάγεται με τον ιστορικό ή διηγηματικό cum, ο οποίος υπογραμμίζει τη βαθύτερη σχέση της δευτερεύουσας με την κύρια και δημιουργεί μια σχέση αιτίου – αιτιατού ανάμεσά τους. Εκφέρεται με υποτακτική επειδή είναι εμφανής ο ρόλος του υποκειμενικού στοιχείου, υπερσυντελίκου (venissent) γιατί η εξάρτηση είναι από ιστορικό χρόνο (devertit)· δηλώνει το προτερόχρονο.
• ubi… recesserat: δευτερεύουσα αναφορική πρόταση· εκφέρεται με οριστική  (πραγματικό).
• qui multo… erat: δευτερεύουσα αναφορική πρόταση· εκφέρεται με οριστική   (πραγματικό).
• cui… est:  δευτερεύουσα αναφορική πρόταση· εκφέρεται με οριστική (πραγματικό).
• quae… scripsisset: δευτερεύουσα αναφορική πρόταση· εκφέρεται με  υποτακτική λόγω του πλαγίου λόγου.
• ut dicis: δευτερεύουσα παραβολική πρόταση· εκφέρεται με οριστική επειδή η σύγκριση αφορά δύο πράξεις ή καταστάσεις που είναι (ή θεωρούνται) αντικειμενική πραγματικότητα.
• quae deinceps scribam:  δευτερεύουσα αναφορική πρόταση· εκφέρεται με οριστική  (πραγματικό).
• quod in pomis est: δευτερεύουσα αναφορική πρόταση· εκφέρεται με οριστική  (πραγματικό).
• quae… nascuntur:  δευτερεύουσα αναφορική πρόταση· εκφέρεται με οριστική  (πραγματικό).
• quae gignuntur… mollia: δευτερεύουσα αναφορική πρόταση· εκφέρεται με οριστική (πραγματικό).