μέτρον ἄριστον

Η ζωή είναι ωραία. Δυστυχώς, την έχουμε(;)/μας την έχουν(;) κάνει δύσκολη. Ο λυρικός ποιητής Αρχίλοχος στοχάζεται πάνω στη φύση του ανθρώπου, του κόσμου και της ζωής και καταθέτει τη δική του πρόταση για την αντιμετώπιση των δυσκολιών: κανείς μας δεν πρέπει ούτε να χαίρεται υπερβολικά με τις χαρές, ούτε να στενοχωριέται υπερβολικά με τις λύπες· και θα το πετύχουμε αυτό εφόσον κατανοήσουμε ότι η υπερβολή δεν ωφελεί σε καμία περίπτωση και πως το ΜΕΤΡΟ επιβάλλεται να χαρακτηρίζει τις πράξεις, τα συναισθήματα και τους στοχασμούς μας. Διαχρονικός, λοιπόν, και επίκαιρος ο φιλοσοφικός στοχασμός του ποιητή του 7^ου αιώνα π.Χ.

Κείμενο

θυμέ, θύμ', ἀμηχάνοισι κήδεσιν κυκώμενε,

†ἀναδευ δυσμενῶν† δ' ἀλέξεο προσβαλὼν ἐναντίον

στέρνον †ἐνδοκοισιν ἐχθρῶν πλησίον κατασταθεὶς

ἀσφαλέως· καὶ μήτε νικέων ἀμφάδην ἀγάλλεο,

μηδὲ νικηθεὶς ἐν οἴκωι καταπεσὼν ὀδύρεο,

ἀλλὰ χαρτοῖσίν τε χαῖρε καὶ κακοῖσιν ἀσχάλα

μὴ λίην, γίνωσκε δ' οἷος ῥυσμὸς ἀνθρώπους ἔχει. 

 (Ἀρχίλοχος Πάριος, 67a D, 128w)

Μετάφραση

Ψυχή, ψυχή (μου), που σε ταράζουν αναπόφευκτες συμφορές, ορθώσου και διώξε (τους εχθρούς) προτάσσοντας το στήθος σου ενάντια στους εχθρούς μένοντας με σταθερότητα κοντά στις ενέδρες τους· και μήτε όταν νικάς να χαίρεσαι φανερά μήτε όταν νικηθείς να πέσεις καταγής και να οδύρεσαι στο σπίτι, αλλά  και στη χαρά  να χαίρεσαι και στη συμφορά να λυπάσαι, αλλά  όχι υπερβολικά (με μέτρο)· και μάθε ποιος ρυθμός κυβερνά τους ανθρώπους. (Μετάφραση Μιχ. Σαρρή)