Παρασκευή 27 Απριλίου 2012

ΛΑΤΙΝΙΚΑ- ΑΠΑΡΕΜΦΑΤΙΚΗ ΣΥΝΤΑΞΗ-ΠΛΑΓΙΟΣ ΛΟΓΟΣ


ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ-ΑΣΚΗΣΕΙΣ 
1. Να εξαρτηθούν οι προτάσεις που  ακολουθούν από   τις φράσεις που δίνονται στις παρενθέσεις και να δικαιολογηθούν οι όποιες αλλαγές: 
·   conduxit piscatoriam naviculam ingentemque navem secuta est (Caesar dixit)
·    conduxit piscatoriam naviculam ingentemque navem secuta est (Arria dixit)
·    Sed paulo post filius eius (= consulis) castra hostium praeterequitavit et a duce hostium his verbis proelio lacessitus est (consul dixit)
·    Sed paulo post filius eius castra hostium praeterequitavit et a duce hostium his verbis proelio lacessitus est (hostes dicunt)
·    Tum adulescens, viribus suis confisus et cupiditate pugnandi permotus, iniussu consulis in certamen ruit; (consul dixit)
·    Tum adulescens, viribus suis confisus et cupiditate pugnandi permotus, iniussu consulis in certamen ruit; (adulescens dixit)
·    praedones   abiectis armis ianuae appropinquaverunt et clara voce Scipioni nuntiaverunt  virtutem eius admiratum se venisse (praedones dicunt)
·    praedones   abiectis armis ianuae appropinquaverunt et clara voce Scipioni nuntiaverunt   virtutem eius admiratum se venisse (Scipio dixit)
·    praedones   abiectis armis ianuae appropinquaverunt et clara voce Scipioni nuntiaverunt   virtutem eius admiratum se venisse (dicor)
ΓΕΝΙΚΕΣ ΟΔΗΓΙΕΣ ΓΙΑ ΤΙΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ
§  Ανεξάρτητα από τον χρόνο του ρήματος εξάρτησης, το ρήμα της κύριας πρότασης κρίσης γίνεται ειδικό απαρέμφατο στον χρόνο που βρίσκεται αυτό (τα ρήμα). Αν το ρήμα είναι σε χρόνο υπερσυντέλικο, θα έχουμε απαρέμφατο παρακειμένου, ενώ, αν είναι σε παρατατικό, οι γνώμες διίστανται, καθώς άλλοι το τρέπουν σε απρμφ. ενεστώτα και άλλοι παρακειμένου.
§  Αν η εξάρτηση  είναι από ρήμα προσωπικό παθητικό λεκτικό ή δοξαστικό (βλ. τελευταίο παράδειγμα), τότε το ρήμα εξάρτησης θα προσαρμοστεί στο υποκείμενο του ρήματος της πρότασης, ενώ σε περίπτωση ταυτοπροσωπίας   υποκείμενο του απρμφ. θα είναι σε ονομαστική το ίδιο το υποκείμενο του ρήματος (άρση λατινισμού)
§  Αν το υποκείμενο του ρήματος εξάρτησης είναι γ΄ πρόσωπο και απαντά στις προτάσεις που θα γίνουν απαρεμφατικές, θα δηλωθεί είτε με την προσωπική αντωνυμία γ΄ προσώπου είτε με την κτητική γ΄ προσώπου ή με την δεικτ.-οριστ. ipse-ipsius
ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ
·  Caesar dixit eam (= Arriam) conduxisse piscatoriam naviculam ingentemque navem secutam esse
·  Arria dixit se (ταυτοπροσωπία ειδικού απρμφ.- λατινισμός) conduxisse piscatoriam naviculam ingentemque navem secutam esse
·  consul dixit   paulo post filium suum (το eius συμπίπτει με το consul) castra hostium praeterequitavisse et a duce hostium his verbis proelio lacessitum esse
·   hostes dicunt   paulo post filius eius castra sua (βλ. τελευταία οδηγία) praeterequitavisse et a duce suo  (βλ. τελευταία οδηγία) his verbis proelio lacessitum esse.
·   consul dixit tum adulescentem, viribus eius (αν αφήναμε το suis, θα αναφερόταν στο υποκ. consul) confisum et cupiditate pugnandi permotum, iniussu suo (βλ. τελευταία οδηγία) in certamen ruisse;
·   adulescens dixit  se, viribus suis confisum et cupiditate pugnandi permotum, iniussu consulis in certamen ruisse;
·   praedones   dicunt se (ταυτοπροσωπία ειδικού απρμφ.-λατινισμός) abiectis armis ianuae appropinquavisse et clara voce Scipioni nuntiavisse  virtutem eius admiratum (se) venisse
·   Scipio dixit praedones   abiectis armis ianuae appropinquavisse  et clara voce sibi (βλ. τελευταία οδηγία) nuntiavisse   virtutem suam (βλ. τελευταία οδηγία) admiratum eos venisse
·  praedones   dicuntur abiectis armis ianuae appropinquavisse et clara voce Scipioni nuntiavisse   virtutem eius admiratum   (se) venisse.

ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΟ


Εξι λύσεις για καθαρό πλανήτη

Εγκατάσταση ενέργειας από γεωθερμία ΒΙΟΕΝΕΡΓΕΙΑ
Η Γερμανία, η Σουηδία, η Ελβετία, η Ολλανδία και η Αυστρία έχουν λάβει μέτρα για την έκχυση βιοαερίου στους ήδη εγκατεστημένους αγωγούς φυσικού αερίου, όπως άλλωστε προβλέπεται από την Κοινοτική Οδηγία 2003/55/ΕΚ. Στη Σουηδία, πάνω από το 50% των οχημάτων που κινούνται με αέριο, χρησιμοποιούν βιομεθάνιο. Στη χώρα μας λειτουργούν περίπου 40MW βιοαερίου, ποσοστό μικρό αν σκεφτεί κανείς ότι ετησίως «πετιούνται» 17 εκατ. τόνοι οργανικών υπολειμμάτων (κυρίως κτηνοτροφικών), ποσό αρκετό για να υποστηρίξει πάνω από 350MW καθαρής ενέργειας.
Η μονάδα βιοαερίου στο Λέμβιγκ της Δανίας αξιοποιεί τα γεωργικά και κτηνοτροφικά υπολείμματα από 75 αγροκτήματα της περιοχής, προκειμένου να παραγάγει ηλεκτρικό ρεύμα αλλά και θερμότητα. Συγκεκριμένα, περίπου 21 εκατ. κιλοβατώρες παράγονται ετησίως που τροφοδοτούν το τοπικό δίκτυο, ενώ η περισσευούμενη θερμότητα προσφέρει θέρμανση σε περισσότερα από 1.000 νοικοκυριά (τηλεθέρμανση).
ΑΙΟΛΙΚΗ
Η Κίνα έχει διπλασιάσει για πέμπτη συνεχή χρονιά την εγκατεστημένη ισχύ των αιολικών ξεπερνώντας την Ευρωπαϊκή Ενωση και τις ΗΠΑ. Η Ελλάδα δυστυχώς έχει αρνητικό ρεκόρ στην εγκατάσταση αιολικών, κυρίως λόγω της χρονοβόρας και γραφειοκρατικής αδειοδοτικής διαδικασίας που ίσχυε για σειρά ετών. Ο νέος νόμος για τις ΑΠΕ του 2010 αναμένεται να βελτιώσει σημαντικά τον ρυθμό των επενδύσεων, ενώ κομβικής σημασίας θα αποτελέσει και η (καθυστερημένη) διασύνδεση των νησιών με το ηπειρωτικό δίκτυο ηλεκτροδότησης.
Το 2010 εγκαινιάστηκε στη Μεγάλη Βρετανία το μεγαλύτερο παράκτιο αιολικό πάρκο στον κόσμο, το Θάνετ, στα νοτιοανατολικά της χώρας. Το Θάνετ αποτελείται από 100 ανεμογεννήτριες ύψους 115 μέτρων, συνολικής ισχύος 300MW, ικανές να τροφοδοτήσουν 200.000 βρετανικά νοικοκυριά.
ΗΛΙΑΚΗ
Το μεγαλύτερο φωτοβολταϊκό πάρκο στον κόσμο σήμερα είναι ισχύος 80MW και βρίσκεται στον Καναδά. Ηδη τα φωτοβολταϊκά είναι η ταχύτερα αναπτυσσόμενη μορφή ΑΠΕ στην Ευρώπη, με περίπου 13.000MW νέας εγκατεστημένης ισχύος μέσα στο 2010. Τα μισά εξ αυτών εγκαταστάθηκαν στη Γερμανία που αποτελεί τον παγκόσμιο ηγέτη στον κλάδο.
Στη χώρα μας τα φωτοβολταϊκά παρουσίασαν ραγδαία αύξηση το 2010, αφού τετραπλασιάστηκε η εγκατεστημένη ισχύ από 50 σε περίπου 200MW, ωστόσο η Ελλάδα έχει σημαντικά μεγαλύτερες δυνατότητες. Εκτός από τα φωτοβολταϊκά, οι ηλιοθερμικές μονάδες για την παραγωγή ενέργειας είναι μια ταχεία αναπτυσσόμενη ΑΠΕ.
Στη Σεβίλη της Ισπανίας κατασκευάστηκε το πρώτο στον κόσμο ηλιοθερμικό πάρκο παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας με ηλιακό πύργο. Το PS10 είναι ισχύος 11MW και παράγει αρκετή ενέργεια για την ηλεκτροδότηση 6.000 κατοικιών. Οταν ολοκληρωθεί το πάρκο στα επόμενα χρόνια, με την προσθήκη συνολικά 9 πύργων, θα μπορεί να ηλεκτροδοτεί περίπου 180.000 νοικοκυριά.
ΥΔΡΟΗΛΕΚΤΡΙΚΗ
Παγκοσμίως, η Κίνα, ο Καναδάς και η Βραζιλία αποτελούν τις χώρες με την περισσότερη εγκατεστημένη ισχύ, ενώ στην Ευρώπη η Νορβηγία εξασφαλίζει σχεδόν το 100% της ηλεκτροπαραγωγής από τα υδροηλεκτρικά φράγματα.
Αν και η υδροηλεκτρική ενέργεια είναι καθαρή από εκπομπές και ανανεώσιμη, τα μεγάλα υδροηλεκτρικά έργα συνδέονται με σημαντικά περιβαλλοντικά προβλήματα. Η μείωση της ροής των υδάτων, η λεκάνη που σχηματίζεται καθώς και η εκτροπή των ποταμών έχουν σημαντικές επιπτώσεις στα τοπικά οικοσυστήματα. Το μέλλον, ωστόσο, ανήκει στη βιώσιμη υδροηλεκτρική ενέργεια που έχει στόχο να εντάξει με αρμονικό τρόπο τις εγκαταστάσεις στα ευαίσθητα οικοσυστήματα. Για να εξετάσουμε και ένα παράδειγμα από την Ελλάδα, στη Λέσβο μελετάται η κατασκευή μικρού υβριδικού υδροηλεκτρικού σταθμού που θα έχει τη δυνατότητα αποθήκευσης της περισσευούμενης ενέργειας από αιολικά πάρκα. Η δημιουργία ενός υβριδικού ισχύος 35 MV στη Λέσβο θα έδινε τη δυνατότητα για εγκατάσταση επιπλέον 60MW αιολικών στο νησί, επιτυγχάνοντας κάλυψη του 75% των συνολικών αναγκών σε ηλεκτρική ενέργεια από τον άνεμο και το νερό.
ΓΕΩΘΕΡΜΙΑ
Πρωταθλητές στη γεωθερμία είναι οι ΗΠΑ με περίπου 3.000MW. Αν και η Ελλάδα έχει καλό δυναμικό που εντοπίζεται κυρίως στα νησιά (π.χ. Μύλο και Νίσυρο), ωστόσο αυτό έχει παραμείνει ανεκμετάλλευτο. Ως αποτέλεσμα τα περισσότερα νησιά σήμερα ηλεκτροδοτούνται από την καύση πετρελαίου με σημαντικές συνέπειες για το περιβάλλον και την οικονομία.
Το μακρινό 1904 κατασκευάστηκε στο Λαρντερέλο της Ιταλίας η πρώτη γεωθερμική μονάδα παραγωγής ηλεκτρικού ρεύματος στον κόσμο. Η ευρύτερη περιοχή της Τοσκάνης σήμερα παράγει περίπου το 10% της παγκόσμιας παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από γεωθερμία.
ΚΥΜΑΤΙΚΗ
Η νεότερη μορφή ανανεώσιμης ενέργειας, η κυματική, βρίσκεται ακόμη σε εμβρυακή φάση ανάπτυξης, ωστόσο αναμένεται να καλύψει σημαντικό ποσοστό της ανανεώσιμης παραγωγής στο μέλλον. Στην Πορτογαλία λειτουργεί ο μεγαλύτερος νέος σταθμός (τεχνολογία Pelamis) που εκμεταλλεύεται την ενέργεια των κυμάτων για την παραγωγή ηλεκτρικού ρεύματος. Ο σταθμός σε πρώτη φάση είναι ισχύος 2,25MW, ωστόσο απώτερος στόχος είναι η δημιουργία πάρκου 20MW στα επόμενα χρόνια.(Ελευθεροτυπία, Μάιος 2011)
Αδυνατώ να φανταστώ επαλήθευση του video που ακολουθεί:


Πέμπτη 26 Απριλίου 2012

LECTIO XXV (25)


ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΕΙΣ
¨        Η απαγόρευση δηλώνεται με:
§   Το β΄ ενικό ή β΄πληθυντικό προστακτικής ενεστώτα του ρ. nolo + απρμφ. ενεστ.
noli ea facere/ nolite ea facere
§   ne + υποτακτική πρκ.
ne ea feceris / ne ea feceritis
¨        το ρήμα scio δεν έχει προστακτ. ενεστ. Τα δύο πρόσωπα, β΄ ενικό-β΄πληθυντικό, τα δανείζεται από τον μέλλοντα: scito (β΄ εν.) -  scitote (β΄ πλ.). Δεν απαντούν τύποι sci- scite
¨        το απρμφ. παθητ. μέλλοντα απευθείας από το σουπίνο +  iri· π.χ.:deletum iri. Προσοχή λοιπόν στη χρονική αντικατάσταση του decerptam esse:  ΕΝΣΤ.: decerpi, ΜΕΛΛ.: decerptum iri, ΠΡΚ.: decerptam esse, Σ. ΜΕΛΛ.: decerptam fore
¨        ρήμα fero: στους χρόνους που παράγονται από το ενεστωτικό θέμα παρατηρούνται οι ακόλουθες αλλαγές:
§   το θεματικό φωνήεν –i- αποβάλλεται εφόσον στην κατάληξη υπάρχει s ή t: fers (< feris), fert (< ferit), fertis (< feritis),…
§   το θεματικό φωνήεν –e- αποβάλλεται εφόσον στην κατάληξη υπάρχει r: ferre (< ferere)
¨         ficus -i (θ): κλίνεται σύμφωνα με τη β΄ κλίση· κατά τη δ' κλίση σχηματίζει τους τύπους σε -us και -u
¨        οι τύποι credideritis-consulueritis είναι υποτακτική πρκ. και όχι οριστ. συντελ. μέλλ., η πρώτη λόγω απαγόρευσης και η δεύτερη εξαιτίας του πλαγίου λόγου.
¨        rem publicam:  κλίνονται και τα δύο μέλη της συνεκφοράς, αλλά μόνο στον ενικό αριθμό.
ΑΞΙΟΣΗΜΕΙΩΤΑ
1. ΑΝΑΛΥΣΗ ΜΕΤΟΧΩΝ ΣΕ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ
  • ostendensdum ostendit ( η χρονική μετοχή δηλώνει το σύγχρονο και πιο συγκεκριμένα συνεχιζόμενη πράξη…, βλ. μάθημα 38)
2.  ΣΧΟΛΙΑΣΜΟΣ ΔΕΥΤΕΡΕΥΟΥΣΩΝ ΠΡΟΤΑΣΕΩΝ -ΑΚΟΛΟΥΘΙΑ ΧΡΟΝΩΝ
  • quando hanc ficum decerptam esse putetis ex arbore: δευτερεύουσα πλάγια ερωτηματική πρόταση,  αντικείμενο του ρήματος interrogo· εισάγεται με τo ερωτηματικό επίρρημα   quando (μερική άγνοια)· εκφέρεται με υποτακτική επειδή θεωρείται ότι η εξάρτηση δίνει υποκειμενική χροιά στο περιεχόμενο της πρότασης· χρόνου  ενεστώτα επειδή εξαρτάται από ρήμα αρκτικού χρόνου (interrogo)  και δηλώνει το  σύγχρονο.
  • cum omnes recentem esse dixissent: δευτερεύουσα χρονική πρόταση σε θέση επιρρηματικού προσδιορισμού του χρόνου στο inquit· Εισάγεται με τον ιστορικό ή διηγηματικό cum, ο οποίος υπογραμμίζει τη βαθύτερη σχέση της δευτερεύουσας με την κύρια και δημιουργεί μια σχέση αιτίου – αιτιατού ανάμεσά τους. Εκφέρεται με υποτακτική επειδή είναι φανερός ο ρόλος του υποκειμενικού στοιχείου· υπερσυντελίκου (dixissent) γιατί η εξάρτηση είναι από ιστορικό χρόνο (inquit)· δηλώνει το προτερόχρονο.
  • quae nimia vobis est : δευτερεύουσα αναφορική πρόταση, προσδιοριστική στο fiduciam· εκφέρεται με απλή οριστική γιατί δηλώνει κάτι το πραγματικό.
  • nisi vos ipsi patriae consulueritis: δευτερεύουσα υποθετική πρόταση αποφατική· εισάγεται με το nisi επειδή η άρνηση αφορά όλο το περιεχόμενο της πρότασης. Εκφέρεται με υποτακτική λόγω του πλαγίου λόγου. Με απόδοση το consulturum esse σχηματίζει εξαρτημένο υποθετικό λόγο που δηλώνει ανοιχτή υπόθεση στο μέλλον. Στον ανεξάρτητο λόγο: nisi consulueritis ( οριστική συντελεσμένου μέλλοντα)-  nemo consulet (οριστική μέλλοντα).
  • quo Carthago deleta est : δευτερεύουσα αναφορική πρόταση, προσδιοριστική στο bellum· εκφέρεται με απλή οριστική γιατί δηλώνει κάτι το πραγματικό.
3.  ΑΠΑΓΟΡΕΥΣΗ
  • cavete periculum =  nolite cavere periculum /  ne caveritis periculum
  • tutamini patriam =  nolite tutari patriam /  ne tutati sitis patriam
  • fiduciam deponite =  nolite fiduciam deponere / ne fiduciam deposueritis
  • nolite confidere =  ne confisi sitis
  • neminem credideritis… = nolite credere aliquem
4. ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΗ ΘΕΣΗ ΟΝΟΜΑΤΙΚΩΝ ΡΗΜΑΤΙΚΩΝ ΤΥΠΩΝ
Ον. ρημ. τύπος
Συντ. θέση
Υποκείμ.
¨         ostendens
¨        decerptam esse
¨        esse
¨        decerptam esse
¨        confidere
¨        consulturum esse
¨        fuisse
 χρονική μτχ.
 ειδ. απρμφ.-αντικ. στο putetis
ειδ. απρμφ.-αντικ. στο dixissent
ειδ. απρμφ.-αντικ. στο scitote
τελ. απρμφ.-αντικ. στο nolite
ειδ. απρμφ.-αντικ. στο credideritis  
ειδ. απρμφ.-αντικ. στο mementote
Cato (συνημμ.)
ficum (ετεροπρ.)
ficum ενν. (ετεροπρ.)
ficum ενν. (ετεροπρ.)
vos  (ταυτοπρ.)
neminem  (ετεροπρ.)
 rem publicam (ετεροπρ.)



Τετάρτη 25 Απριλίου 2012

LECTIO XXIV (24)


1.   ΑΝΑΛΥΣΗ ΜΕΤΟΧΩΝ ΣΕ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ
quaerentiqui quaerebatquaereret (πλάγιος λόγος ή έλξη έγκλισης)
indignatus =  quod/quoniam/quia indignatus erat / cum indignatus esset
2.  ΣΥΜΠΤΥΞΗ ΔΕΥΤΕΡΕΥΟΥΣΩΝ ΠΡΟΤΑΣΕΩΝ ΣΕ ΜΕΤΟΧΕΣ
cum Ennius quaereret =  Ennio quaerente
quod Nasica mentiebatur =  Nasica mentiente
cum quaererem =  quaerens
3.  ΣΧΟΛΙΑΣΜΟΣ ΔΕΥΤΕΡΕΥΟΥΣΩΝ ΠΡΟΤΑΣΕΩΝ -ΑΚΟΛΟΥΘΙΑ ΧΡΟΝΩΝ
quid postea Nasica fecerit: δευτερεύουσα πλάγια ερωτηματική πρόταση, αντικείμενο του ρήματος accipe· εισάγεται με την ερωτηματική αντωνυμία  quid (μερική άγνοια)· εκφέρεται με υποτακτική επειδή θεωρείται ότι η εξάρτηση δίνει υποκειμενική χροιά στο περιεχόμενο της πρότασης· χρόνου παρακειμένου επειδή εξαρτάται από ρήμα αρκτικού χρόνου (accipe )  και δηλώνει το προτερόχρονο.
quid Nasica responderit:  δευτερεύουσα πλάγια ερωτηματική πρόταση, αντικείμενο του  scire· εισάγεται με την ερωτηματική αντωνυμία  quid (μερική άγνοια)· εκφέρεται με υποτακτική επειδή θεωρείται ότι η εξάρτηση δίνει υποκειμενική χροιά στο περιεχόμενο της πρότασης· χρόνου παρακειμένου επειδή εξαρτάται από ρήμα αρκτικού χρόνου ( vis scire)  και δηλώνει το προτερόχρονο.
4.  ΟΙ ΧΡΟΝΙΚΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΠΟΥ ΕΙΣΑΓΟΝΤΑΙ ΜΕ ΤΟ cum
 cum… venisset προτερόχρονο
cum… dixisset προτερόχρονο
 cum… venisset προτερόχρονο
cum… quaereret σύγχρονο
cum… quaererem σύγχρονο
Εισάγονται με τον ιστορικό ή διηγηματικό cum, ο οποίος υπογραμμίζει τη βαθύτερη σχέση της δευτερεύουσας με την κύρια και δημιουργεί μια σχέση αιτίου – αιτιατού ανάμεσά τους. Η εξάρτηση είναι από ιστορικό χρόνο.

Τρίτη 24 Απριλίου 2012

Η ΥΠΟΤΑΚΤΙΚΗ ΣΤΙΣ ΔΕΥΤΕΡΕΥΟΥΣΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΣΤΗ ΛΑΤΙΝΙΚΗ


Η ΥΠΟΤΑΚΤΙΚΗ ΣΤΙΣ ΔΕΥΤΕΡΕΥΟΥΣΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ
Δευτερεύουσα πρόταση
Σημασία
Αιτιολογικές
   Quod, quia, quoniam: υποθετική ή υποκειμενική αιτιολογία (έκφραση της άποψης του υποκειμένου της κύριας πρότασης)
   cum: η αιτιολογία αποτέλεσμα μιας εσωτερικής λογικής διεργασίας
Τελικές
   ο σκοπός θεωρείται μια υποκειμενική κατάσταση
Συμπερασματικές
   το αποτέλεσμα είναι πάντα μια υποκειμενική κατάσταση
   υποτακτική παρακειμένου: το αποτέλεσμα κατά την άποψη του ομιλητή θεωρείται πράξη ολοκληρωμένη
Χρονικές
   dum: η πράξη περιγράφεται ως επιδίωξη ή προσδοκία
   cum: φανερός ο ρόλος του υποκειμενικού στοιχείου
Παραχωρητικές
   έκφραση μιας υποθετικής κατάστασης, που κι αν δεχτούμε ότι αληθεύει δεν αναιρεί το περιεχόμενο της κύριας
Υποθετικές παραβολικές
   η σύγκριση αφορά μια υποθετική πράξη ή κατάσταση
Αναφορικές
   έλξη (συχνά: κείμ. 37, κ.α.)
   πιθανό ή ενδεχόμενο (κείμ. 37)
   επιρρηματικές
Πλάγιες  ερωτήσεις
   θεωρείται ότι η εξάρτηση δίνει υποκειμενική χροιά στο περιεχόμενο της πρότασης
Βουλητικές
   το περιεχόμενό τους απλώς επιθυμητό
Ενδοιαστικές
   το περιεχόμενό τους αφορά κάτι το ενδεχόμενο ή πιθανό
Quominus, quin
   το περιεχόμενό τους εκφράζει την πρόθεση του υποκειμένου του ρήματος της κύριας πρότασης
Κάθε δευτερεύουσα + οριστική
   λόγω πλαγίου λόγου (αναφορ. κειμ. 48)