ΚΕΙΜΕΝΟ
In eum locum res
deducta est, ut, nisi qui deus vel casus aliqui subvenerit, salvi esse
nequeamus. Equidem, ut veni ad urbem, non destiti omnia et
sentire et dicere et facere, quae ad concordiam pertinerent; sed tantus furor
omnes invaserat, ut pugnare cuperent, etsi ego clamabam nihil esse bello civili
miserius. Omnia sunt misera in bellis civilibus, sed nihil miserius quam ipsa
victoria : ea victores ferociores impotentioresque reddit, ut, etiamsi natura
tales non sint, necessitate esse cogantur. Bellorum enim civilium exitus tales
sunt semper, ut non solum ea fiant, quae velit victor, sed etiam ut victor obsequatur
iis, quorum auxilio victoria parta sit.
ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΕΙΣ
locum:έχει πληθυντικό ανάλογα με τη σημασία: ως
αρσενικό (loci
= χωρία βιβλίου) και ουδέτερο (loca
= τόπος)· εδώ, ουδέτερο.
deducta
est:β΄εν. προστακτ. ενεργ. ενεστ. deduc
qui:αόριστη επιθετ. αντων. (qui, quae
ή qua, quod)
aliqui: αόριστη επιθετ. αντων. (aliqui, aliqua,
aliquod· το ουδέτερο
έχει ονομαστική και αιτιατική πληθυντικού: aliqua
subvenerit:υποτακτ. πρκ. και όχι οριστική συντελεμένου
μέλλοντα λόγω εξαρτημένου υποθετικού λόγου.
nequeamus:ελλειπτικό το ρήμα
destiti:
δεν έχει σουπίνο
omnes: αιτιατική επειδή είναι αντικείμενο
cuperent:
β΄ ενικό προστακτ. ενεστ. cupe
nihil:αιτιατ. εν. (nihil, nullius rei, nulli
rei, nihil, - , nulla re· ορισμένοι δίνουν και πληθυντικό: nullae res, nullarun rerum…)
miserius
(1o):
αιτιατ. εν. ουδ.· υπερθετ.: miserrimus// miserius (2o): ονομαστ. εν. ουδ.·
reddit:+
2 αιτιατ. (αντικ.-κτγρμ.)
victores, ferociores, impotentiores: αιτιατικές πληθυντικού
tales: η δεικτική αντωνυμία talis, talis, tale κλίνεται όπως ένα τριτόκλιτο επίθετο: talis, talis, tali,
talem, -, tali / tales, …
obsequatur:
αποθετ.
ΑΞΙΟΣΗΜΕΙΩΤΑ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ 37
- ΣΥΜΠΤΥΞΗ ΔΕΥΤΕΡΕΥΟΥΣΩΝ ΠΡΟΤΑΣΕΩΝ ΣΕ
ΜΕΤΟΧΗ
- quae…
pertinerent = pertinentia
- etsi
ego clamabam… = me clamante
- Ο ΥΠΟΘΕΤΙΚΟΣ ΛΟΓΟΣ
nisi… subvenerit ( υποτακτ. παρακ.) -
salvi
esse
nequeamus:
εξαρτημένος υποθετικός λόγος α΄ είδους. Στον ευθύ λόγο: nisi… subvenerit ( οριστ. συντελ. μέλλ.) - salvi esse nequimus:
3.
ΔΙΚΑΙΟΛΟΓΗΣΗ ΕΓΚΛΙΣΗΣ ΕΚΦΟΡΑΣ ΑΝΑΦΟΡΙΚΩΝ
ΠΡΟΤΑΣΕΩΝ
-
quae…
pertinerent:
η υποτακτική δηλώνει το δυνατό ή ενδεχόμενο
- quae…
velit:
η υποτακτική λόγω έλξης
-
quorum…
parta
sit: η υποτακτική λόγω έλξης
4.
ΔΙΑΦΟΡΑ
-
ut veni ad urbem:
η χρονική πρόταση δηλώνει
το προτερόχρονο.
-
etsi
ego
clamabam
nihil
esse
bello
civili
miseries: η δευτ. εναντιωματική με οριστική γιατί δηλώνει
μια πραγματική κατάσταση παρά την οποία ισχύει το περιεχόμενο της κύριας
πρότασης.
- nihil esse bello civili miserius = nihil esse miserius quam bellum civile
- nihil miserius quam ipsa victoria = nihil miserius ipsa victoria
-
etiamsi…
non
sint : δευτ. παραχωρητική πρότ. (με υποτακτική επειδή δηλώνει μια
υποθετική κατάσταση που κι αν δεχτούμε ότι αληθεύει δεν αναιρεί το περιεχόμενο της
κύριας)
-
dico
- facio:
β΄εν. προστακτ. Ενεστ. Ε.Φ.: dic - fac
-
miser: Υπερθετ.: miserrimus
-
fio: γερουνδιακό: faciendus, -a, -um
-
quorum
auxilio = per quos
-
pario:
μτχ. μέλλ.: pariturus
5.
ΟΙ ΔΕΥΤΕΡΕΥΟΥΣΕΣ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΙΚΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ
ΤΟΥ ΚΕΙΜΕΝΟΥ
¬ ut – salvi esse nequeamus: δευτ.
συμπερασματ. πρότ., επιρρηματ. προσδ.
του αποτελέσματος στην κύρια πρότ. της περιόδου. Εισάγεται με τον
συμπερασματικό σύνδεσμο ut (καταφατική)· στην κύρια πρότ. υπάρχει η
το eum= talem· εκφέρεται με υποτακτική επειδή στη
λατινική το αποτέλεσμα θεωρείται πάντα μια υποκειμενική κατάσταση· χρόνου
ενεστώτα (εξάρτηση από αρκτικό χρόνο[deducta est:κυρίως παρακείμενος] , αναφορά στο παρόν-μέλλον)· ιδιομορφία
ως προς την ακολουθία των χρόνων: το αποτέλεσμα είναι ιδωμένο τη στιγμή που
εμφανίζεται στο μυαλό του ομιλητή και όχι τη στιγμή της πιθανής πραγματοποίησής
του (συγχρονισμός κύριας-δευτερεύουσας)
¬ ut pugnare cuperent: δευτ.
συμπερασματ. πρότ., επιρρηματ. προσδ. του αποτελέσματος στην κύρια πρότ. της
περιόδου. Εισάγεται με τον συμπερασματικό σύνδεσμο ut (καταφατική)·
στην κύρια πρότ. υπάρχει η το δεικτικό tantum· εκφέρεται με υποτακτική επειδή στη
λατινική το αποτέλεσμα θεωρείται πάντα μια υποκειμενική κατάσταση· χρόνου παρατατικού
(εξάρτηση από ιστορικό χρόνο[invaserat:
υπερσυντέλικος] , αναφορά στο παρελθόν)· ιδιομορφία ως προς την ακολουθία των χρόνων: το
αποτέλεσμα είναι ιδωμένο τη στιγμή που εμφανίζεται στο μυαλό του ομιλητή και
όχι τη στιγμή της πιθανής πραγματοποίησής του (συγχρονισμός
κύριας-δευτερεύουσας)
¬ ut necessitate esse cogantur: δευτ.
συμπερασματ. πρότ., επιρρηματ. προσδ.
του αποτελέσματος στην κύρια πρότ. της περιόδου. Εισάγεται με τον
συμπερασματικό σύνδεσμο ut (καταφατική)· εκφέρεται με υποτακτική
επειδή στη λατινική το αποτέλεσμα θεωρείται πάντα μια υποκειμενική κατάσταση·
χρόνου ενεστώτα (εξάρτηση από αρκτικό χρόνο[reddit] , αναφορά στο παρόν-μέλλον)· ιδιομορφία
ως προς την ακολουθία των χρόνων: το αποτέλεσμα είναι ιδωμένο τη στιγμή που
εμφανίζεται στο μυαλό του ομιλητή και όχι τη στιγμή της πιθανής πραγματοποίησής
του (συγχρονισμός κύριας-δευτερεύουσας)
¬ ut non solum ea fiant…//sed etiam ut victor obsequatur iis: δύο (2) δευτ.
συμπερασματ. πρότ., επιρρηματ. προσδ.
του αποτελέσματος στην κύρια πρότ. της περιόδου. Εισάγονται με τον
συμπερασματικό σύνδεσμο ut (καταφατικές)· στην κύρια πρότ. υπάρχει η
το δεικτικό taleς· εκφέρονται με υποτακτική επειδή στη
λατινική το αποτέλεσμα θεωρείται πάντα μια υποκειμενική κατάσταση· χρόνου
ενεστώτα (εξάρτηση από αρκτικό χρόνο[ sunt] , αναφορά στο παρόν-μέλλον)· ιδιομορφία ως προς την
ακολουθία των χρόνων: το αποτέλεσμα είναι ιδωμένο τη στιγμή που εμφανίζεται στο
μυαλό του ομιλητή και όχι τη στιγμή της πιθανής πραγματοποίησής του
(συγχρονισμός κύριας-δευτερεύουσας)
- ut pugnare cuperent: πώς θα εκφερόταν η πρόταση αν ο ομιλητής
θεωρούσε το αποτέλεσμα πράξη ολοκληρωμένη στο παρελθόν;
ut pugnare cupiverint ( υποτ. παρακ.)
7. ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΗ ΘΕΣΗ ΟΝΟΜΑΤΙΚΩΝ ΡΗΜΑΤΙΚΩΝ ΤΥΠΩΝ
Ον. ρημ. τύπος
|
Συντ. θέση
|
Υποκείμ.
|
¨ esse
sentire
¨ dicere
¨ facere
¨ pugnare
¨ esse
¨
esse
|
τελ. απρμφ., αντικ. στο nequeamus
τελ.
απρμφ., αντικ. στο destiti
τελ.
απρμφ., αντικ. στο destiti
τελ.
απρμφ., αντικ. στο destiti
τελ.
απρμφ., αντικ. στο cuperent
ειδ.
απμφ., αντικ. στο clamabam
τελ.
απρμφ., αντικ. στο cogantur
|
nos (ταυτ.)
ego (ταυτ.)
ego (ταυτ.)
ego (ταυτ.)
omnes (ταυτ.)
nihil (ετεροπρ)
ενν. victores (ταυτ.)
|