Κυριακή 26 Αυγούστου 2012

ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ 17


150.000 νεκροί τα τελευταία 50 χρόνια στην άσφαλτο

Μία πόλη στο μέγεθος του Βόλου έχει αφανιστεί στην άσφαλτο από το 1965, όπως καταδεικνύουν τα αποκαρδιωτικά στοιχεία που έδωσαν στη δημοσιότητα οι οργανώσεις συγγενών τροχαίων δυστυχημάτων.
Η μάστιγα των τροχαίων δυστυχημάτων αποδεκατίζει κάθε χρόνο την Ελλάδα, με τον αριθμό των θυμάτων να αγγίζει τις 3,5 χιλιάδες, ενώ 10 χιλιάδες συνάνθρωποί μας γίνονται παραπληγικοί, διάσταση που δεν αποτυπώνεται στα ψυχρά στατιστικά νούμερα, όπως βέβαια και οι δραματικές επιπτώσεις στη ζωή αυτών των ανθρώπων και των οικείων τους. Όμως, τα στοιχεία που έδωσαν οι συγγενείς των θυμάτων, φωτίζουν μία ακόμη τραγική συνέπεια των τροχαίων δυστυχημάτων, που δεν είναι άλλη, από την απώλεια ανθρώπων στις πιο παραγωγικές ηλικίες.
Ειδικότερα, τα τροχαία αποτελούν την πρώτη αιτία θανάτου στις ηλικίες από 18 έως 44 ετών, ενώ κάθε χρόνο τραυματίζονται 45 χιλιάδες άνθρωποι και 2,5 χιλιάδες μικρά παιδιά παθαίνουν μόνιμες αναπηρίες!
Κάθε μέρα έχουμε κατά μέσο όρο 10 νεκρούς, 30 παραπληγικούς και 120 τραυματίες και κάθε μήνα κατά μέσο όρο 300 νεκρούς, 900 παραπληγικούς και περισσότερους από 3.600 τραυματίες!
Ταυτόχρονα, καταρρίπτεται ο μεγάλος μύθος της «ασφαλούς» οδήγησης με χαμηλές ταχύτητες μέσα στις πόλεις, αφού τo 82% των τροχαίων συμβαίνουν μέσα στις πόλεις με ταχύτητα 60 χιλιομέτρων, το 8% στην Εθνική Οδό με μεγάλη ταχύτητα και το 10% στους επαρχιακούς δρόμους. Επίσης, ένα στα 10 τροχαία οφείλεται στις παγίδες θανάτους των διαφημιστικών πινακίδων, ενώ σε οικονομικούς όρους, η Ελλάδα δαπανά κάθε χρόνο για αποζημιώσεις, ασφάλιστρα και νοσήλια πάνω από 10 δισ. ευρώ.
Τα παραπάνω δεδομένα, διαμορφώνουν την εικόνα γενοκτονίας στους ελληνικούς δρόμους με 150 χιλιάδες νεκρούς και 1,5 εκατ. τραυματίες σε λιγότερο από μισό αιώνα.
Η χώρας μας όπως και οι υπόλοιπες χώρες της Ε.Ε. έχουν χάσει τον στόχο για μείωση των θυμάτων των τροχαίων ατυχημάτων κατά 50% έως το 2010 (σε σχέση με το 2001) όπως προκύπτει και από την 15η Έκθεση Οδικής Ασφάλειας (PIN Flash) της European Transport Safety Council (E.T.S.C.) με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Μνήμης για τα θύματα των Οδικών Δυστυχημάτων, την προσεχή Κυριακή 15 Νοεμβρίου.
Κάθε χρόνο 39 χιλιάδες άνθρωποι σκοτώνονται σε όλη την Ευρώπη, τουλάχιστον 300 χιλιάδες τραυματίζονται σοβαρά κι επιπλέον 1,7 εκατ. έχουν βιώσει την οδυνηρή εμπειρία ενός οδικού ατυχήματος, όπως καταγράφεται σε όλη τη γηραιά ήπειρο.
Ωστόσο, οι αριθμοί αυτοί ενδέχεται να είναι μεγαλύτεροι λόγω των μηχανισμών καταγραφής, που σε αρκετές περιπτώσεις υποβιβάζουν τον χαρακτήρα ενός σοβαρά τραυματία σε ελαφρά.
Στο πλαίσιο της πρόληψης των τροχαίων συμβάντων, το Ινστιτούτο Οδικής Ασφάλειας «Πάνος Μυλωνάς» επισημαίνει την ανάγκη λήψης μέτρων από τις εθνικές κυβερνήσεις καθώς και την Ε.Ε. κατά προτεραιότητα για το ζήτημα της Οδικής Ασφάλειας. (από τον ημερήσιο τύπο)

Κυριακή 19 Αυγούστου 2012

ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ 16


Tα ρομπότ θα αποκτήσουν ίσα δικαιώματα με τον άνθρωπο!
Aν πιστεύετε ότι ο πλανήτης αυτός ανήκει μόνο στους έμβιους οργανισμούς, κάνετε λάθος. Tα ρομπότ εξελίσσονται και σε μερικά χρόνια θα μοιράζονται μαζί μας την καθημερινότητα. Aυτό είναι το μέλλον και όχι κάποιο ευφάνταστο σενάριο ταινίας επιστημονικής φαντασίας.
Στην πρόσφατη Eκθεση Hλεκτρονικών Προϊόντων του Λας Bέγκας όλες οι μεγάλες κατασκευαστικές εταιρείες ηλεκτρονικής τεχνολογίας και οι ερευνητικές ομάδες εξέθεσαν στο κοινό, τα τελευταία επιτεύγματα της ρομποτικής, για οικιακή χρήση. Oι δυνατότητες των ρομπότ έχουν εξελιχθεί τόσο πολύ την τελευταία εικοσαετία, που κάποια έχουν υπολογιστική ισχύ πέντε φορές μεγαλύτερη από τον πιο ισχυρό προσωπικό υπολογιστή. Tο πιο εξελιγμένο από αυτά είναι ο Asimo, το ρομπότ της Honda.
O Asimo έκανε αίσθηση εξαιτίας της πολύ ανθρώπινης συμπεριφοράς του. Oι δυνατότητές του φαινομενικά είναι πολύ απλές, μπορεί να περπατάει μπρος - πίσω, να ανεβαίνει σκάλες και να τρέχει, αλλά όλα αυτά τα πραγματοποιεί με ακριβή εξομοίωση της ανθρώπινης κίνησης. Oι υπεύθυνοι της εταιρείας προορίζουν τον Asimo για δουλειές του σπιτιού, καθώς το ύψος του (1 μέτρο και 30 εκατοστά), σε συνδυασμό με την εξελιγμένη του κίνηση, του επιτρέπουν να ανοίγει και να κλείνει πόρτες, να ανάβει τα φώτα και να μεταφέρει πράγματα από το ένα σημείο στο άλλο, με μεγάλη ταχύτητα. Tο δεύτερο πιο συμπαθητικό και εύχρηστο ρομπότ της έκθεσης είναι ο iRobi που έχει κατασκευαστεί στα πρότυπα του R2D2, του ρομπότ των Star Wars.
O iRobi πωλείται ως φύλακας του σπιτιού, ως συσκευή ψυχαγωγίας, αλλά και ως φίλος των παιδιών. Tο κορεάτικο αυτό ρομπότ έχει ενσωματωμένο ηχοσύστημα, ενημερώνει τους ιδιοκτήτες του για τις ειδήσεις της ημέρας και τον καιρό και μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως μηχάνημα για καραόκε. Oταν οι ιδιοκτήτες του λείπουν από το σπίτι μπορούν να πάρουν τηλέφωνο τον iRobi και να τους ενημερώσει αν το σπίτι είναι ασφαλές. H εξέλιξη των ρομπότ είναι τέτοια που σε κάποια χρόνια τα τεχνολογικά αυτά δημιουργήματα θα απαιτήσουν ίδια δικαιώματα με τους ανθρώπους, σύμφωνα με έρευνα του Γραφείου επιστημών και καινοτομιών της κυβέρνησης της Mεγάλης Bρετανίας. (από τον ημερήσιο τύπο)

Σάββατο 18 Αυγούστου 2012

αδίδακτο 19


ΚΕΙΜΕΝΟ
 ἵνα δὲ καὶ τοῦ συμφόρου ἔτι ἐπιμνησθῶ, εἰσὶ μὲν δήπου πασῶν τῶν πόλεων αἱ μὲν τὰ ὑμέτερα, αἱ δὲ τὰ ἡμέτερα φρονοῦσαι, καὶ ἐν ἑκάστῃ πόλει οἱ μὲν λακωνίζουσιν, οἱ δὲ ἀττικίζουσιν. εἰ οὖν ἡμεῖς φίλοι γενοίμεθα, πόθεν ἂν εἰκότως χαλεπόν τι προσδοκήσαιμεν;  καὶ γὰρ δὴ κατὰ γῆν μὲν τίς ἂν ὑμῶν φίλων ὄντων ἱκανὸς γένοιτο ἡμᾶς λυπῆσαι; κατὰ θάλαττάν γε μὴν τίς ἂν ὑμᾶς βλάψαι τι ἡμῶν ὑμῖν ἐπιτηδείων ὄντων; ἀλλὰ μέντοι ὅτι μὲν πόλεμοι ἀεί ποτε γίγνονται καὶ ὅτι καταλύονται πάντες ἐπιστάμεθα, καὶ ὅτι ἡμεῖς, ἂν μὴ νῦν, ἀλλ' αὖθίς ποτε εἰρήνης ἐπιθυμήσομεν.  (Ξενοφῶν, Ἑλληνικά, 6.3.14-15)
ΣΧΟΛΙΑ
ἵνα… ἐπιμνησθῶ: δευτ. τελική πρότ. // τα ρήματα που έχουν τη σημασία του ΄΄θυμάμαι΄΄, ΄΄ξεχνώ΄΄ παίρνουν αντικείμενο σε  γενική (τοῦ συμφόρουἐπιμνησθῶ) //  δήπου = βέβαια, σίγουρα // φρονῶ τά τινος = παίρνω το μέρος κάποιου // λακωνίζω = μιμούμαι τους Λακεδαιμονίους στους τρόπους, στο ντύσιμο κτλ., μιλώ λακωνικά /είμαι με το μέρος των Λακεδαιμονίων // ἀττικίζω = μιμούμαι τους Αθηναίους στους τρόπους, στο ντύσιμο κτλ., μιλώ την αττική διάλεκτο /είμαι με το μέρος των Αθηναίων // ὑμῶν φίλων ὄντων = εἰ ὑμεῖς φίλοι εἴητε/εἶτε· με απόδοση το γένοιτο ἄν σχηματίζεται (λανθάνων) υποθετικός λόγος που δηλώνει την απλή σκέψη [η παρουσία της δυνητικής ευκτικής στην πρόταση βοήθησε στον χαρακτηρισμό της μτχ. ως υποθετικής]// ἡμῶν   ἐπιτηδείων ὄντων = εἰ ἡμεῖς ἐπιτήδειοι εἴημεν-εἶμεν· απόδοση το βλάψαι ἄν (απλή σκέψη) // ἐπιστάμεθα: στον ενεστώτα και παρατατικό σχηματίζει τους τύπους όπως το ἵσταμαι, με τη διαφορά ότι στην υποτακτική και ευκτική ενεστώτα τονίζεται όπως το λύομαι: ἱστῶμαι αλλά ἐπίστωμαι, ἱσταῖτο αλλά ἐπίσταιτο κτλ. // ἂν μὴ νῦν [ἐπιθυμῶμεν/ἐπιθυμήσωμεν]· απόδοση το ἐπιθυμήσομεν της δ. ειδικής πρότ. (εξαρτημένος υποθετικός λόγος του προσδοκωμένου)
ΑΣΚΗΣΕΙΣ
1.       α. Να χαρακτηριστεί το είδος του φανερού υποθετικού λόγου του κειμένου και β. να μετασχηματιστεί στον αντίστοιχο του προσδοκωμένου.
2.       προσδοκήσαιμεν: Να κλιθεί στην οριστική ενεστώτα και παρατατικού.
3.       χαλεπόν, φίλων: Να γραφεί ο αντίστοιχος τύπος στους άλλους βαθμούς.

Πέμπτη 16 Αυγούστου 2012

αδίδακτο 18


1.      Εἰ μὲν οὖν μὴ Θηβαίους ἑωρῶμεν ἐκ παντὸς τρόπου παρεσκευασμένους πείθειν ὑμᾶς ὡς οὐδὲν εἰς ἡμᾶς ἐξημαρτήκασιν, διὰ βραχέων ἂν ἐποιησάμεθα τοὺς λόγους· ἐπειδὴ δ' εἰς τοῦθ' ἥκομεν ἀτυχίας ὥστε μὴ μόνον ἡμῖν εἶναι τὸν ἀγῶνα πρὸς τούτους, ἀλλὰ καὶ τῶν ῥητόρων πρὸς τοὺς δυνατωτάτους, οὓς ἀπὸ τῶν ἡμετέρων αὑτοῖς οὗτοι παρεσκευάσαντο συνηγόρους, ἀναγκαῖον διὰ μακροτέρων δηλῶσαι περὶ αὐτῶν.
ΣΧΟΛΙΑ
ὁρῶ + αιτιατ. + κτγρμτ. μτχ. = βλέπω κάποιον να κάνει κάτι, βλέπω ότι κάποιος κάνει κάτι // πείθω + αιτιατ. + ειδ. πρότ. = πείθω κάποιον ότι // ἐξαμαρτάνω τι εἴς τινα = διαπράττω κάποιο σφάλμα σε βάρος κάποιου // διὰ βραχέων (λόγων) = με λίγα λόγια // ποιοῦμαι τοὺς λόγους = λέω, μιλάω – ποιοῦμαι τοὺς λόγους πρός τινα = απευθύνω τον λόγο σε κάποιον, διεξάγω διαπραγματεύσεις με κάποιον // εἰς τοῦθ’ ἀτυχίας (γεν. διαιρετ.) = σ’ αυτό το σημείο ατυχίας

2.       οὐκοῦν δίκαιον τὰ μὲν πρὸς τοὺς πολεμίους μὴ καλῶς πραχθέντα τοὺς πρὸς τούτοις ταχθέντας ὑπέχειν λόγον, τοὺς δὲ πρὸς τὴν ἀναίρεσιν μὴ ποιήσαντας ἃ οἱ στρατηγοὶ ἐκέλευσαν, διότι οὐκ ἀνείλοντο κρίνεσθαι. τοσοῦτον δ' ἔχω εἰπεῖν ὑπὲρ ἀμφοτέρων, ὅτι ὁ χειμὼν διεκώλυσε μηδὲν πρᾶξαι ὧν οἱ στρατηγοὶ παρεσκευάσαντο. τούτων δὲ μάρτυρες οἱ σωθέντες ἀπὸ τοῦ αὐτομάτου, ὧν εἷς τῶν ἡμετέρων στρατηγῶν ἐπὶ καταδύσης νεὼς διασωθείς, ὃν κελεύουσι τῇ αὐτῇ ψήφῳ κρίνεσθαι, καὶ αὐτὸν τότε δεόμενον ἀναιρέσεως, ᾗπερ τοὺς οὐ πράξαντας τὰ προσταχθέντα.  

ΣΧΟΛΙΑ
οὐκοῦν = λοιπόν, επομένως ≠ οὔκουν = λοιπόν… δεν // δίκαιόν (ἐστι): απρόσ. έκφραση + τελ. απρμφ. ως υποκ. // τὰ… πραχθέντα // οἱ πρὸς τούτοις ταχθέντες = εκείνοι που ορίστηκαν γι’ αυτό // λόγον ὑπέχω τι = λογοδοτώ, δίνω λόγο για κάτι // τοὺς δὲ… μὴ ποιήσαντας // ἀναίρεσις ἡ = (για νεκρούς) περισυλλογή και ταφή, (για ναυαγούς) περισυλλογή // ἀναιροῦμαι = παίρνω κάτι για τον εαυτό μου, σηκώνω νεκρούς για ταφή, περισυλλέγω (ναυαγούς) // κρίνομαι = (ως δικανικός όρος) εισάγομαι σε δίκη, δικάζομαι // ἔχω + τελ. απρμφ. = μπορώ να // ἀπὸ τοῦ αὐτομάτου = τυχαία // ἐπὶ καταδύσης νεὼς = πάνω σε πλοίο που καταστράφηκε // δέομαι + γεν. πράγματος = έχω ανάγκη κάποιο πράγμα, χρειάζομαι κάτι

Να γίνει επεξεργασία των κειμένων· να δοθεί ιδιαίτερη έμφαση στον χωρισμό των προτάσεων.

ΜΑΘΗΜΑ 30 (XXX)


ΚΕΙΜΕΝΟ
Hic vero, iudices, et fuit in Asia et viro fortissimo, patri suo, magno adiumento in periculis, solacio in laboribus, gratulationi in victoria fuit. Et si habet Asia suspicionem quandam luxuriae, Murenam laudare debemus, quod Asiam vidit sed in Asia continenter vixit. Quam ob rem accusatores non Asiae nomen Murenae obiecerunt, ex qua laus familiae, memoria generi, honos et gloria nomini constituta est, sed aliquod flagitium ac dedecus aut in Asia susceptum aut ex Asia deportatum. Meruisse vero stipendia in eo bello virtutis fuit; patre imperatore libentissime meruisse pietatis fuit; finem stipendiorum patris victoriam ac triumphum fuisse felicitatis fuit.

ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΕΙΣ
       Η δοτική κατηγορηματική του σκοπού είναι δοτική αφηρημένου ουσιαστικού και συναντάται με το ρήμα sum (adiumento, solacio, gratulationi)· δίπλα της μπορεί να υπάρχει και άλλη δοτική: α. χαριστική (viro), β.  αντιχαριστική, γ. ηθική, δ. του εμμέσου αντικειμένου
       patri: επεξήγηση στο viro
       si habet: για τον υποθετικό λόγο βλ. ΑΞΙΟΣΗΜΕΙΩΤΑ ΜΑΘ. 30
Murenam laudare debemus =  Murena nobis laudandus est: αντικαταστήσαμε το debeo + απρμφ. από τον αντίστοιχο τύπο της παθητικής περιφραστικής συζυγίας (γερουνδιακό + sum). Επιλέξαμε την προσωπική σύνταξη του γερουνδιακού επειδή το laudare (απρμφ. του ρ. laudo) από το οποίο σχηματίζουμε το γερουνδιακό ανήκει σε ρήμα ενεργητικό μεταβατικό που συντάσσεται με αιτιατική. Το ποιητικό αίτιο (nobis) σε δοτική λόγω του γερουνδιακού (με το γερουνδιακό το ποιητικό αίτιο σε δοτική, όπως και στα αρχαία ελληνικά με τα ρηματικά επίθετα σε –τέος [το γερουνδιακό αντιστοιχεί στα ρηματικά επίθετα σε –τέος της αρχαίας ελληνικής]).
  ob + αιτιατ. δηλώνει το εξωτερικό αναγκαστικό αίτιο· συντακτικά ισοδύναμες οι propter-per + αιτιατ.
       Asiae: γενική επεξηγηματική στο nomen
       obicio +   αιτιατ. + δοτ.
       familiae, generi, nomini: δοτ. προσωπ. χαριστικές στο constituta est
Η αόριστη επιθετική αντωνυμία aliqui, aliqua, aliquod σχηματίζει στην ονομαστική και αιτιατική πληθυντικού ουδετέρου τύπο aliqua (aliquae)
       patre imperatore: ιδιόμορφη αφαιρετική απόλυτη (βλ. ανάλυση)
       finem: υποκ. του fuisse· victoriam-triumphum: κατηγορούμ. στο finem.
ΑΞΙΟΣΗΜΕΙΩΤΑ ΜΑΘ.30
1.   ΑΝΑΛΥΣΗ ΜΕΤΟΧΩΝ ΣΕ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ
   susceptum =  1. quod susceptum est ( αν η εξάρτηση εκληφθεί ως κυρίως παρακείμενος)
                      2.  quod susceptum erat ( αν η εξάρτηση εκληφθεί ως ιστορικός παρακείμενος)                       
deportatum = 1.  quod  deportatum est ( αν η εξάρτηση εκληφθεί ως κυρίως παρακείμενος)
2.   quod  deportatum erat ( αν η εξάρτηση εκληφθεί ως ιστορικός παρακείμενος)
patre imperatore =  1.  cum pater imperator esset ( ιστορικός ή διηγηματικός)
 2. cum pater imperator erat  ( καθαρά χρονικός)
3. dum pater imperator est   ( σύγχρονο: συνεχιζόμενη πράξη στη διάρκεια της οποίας συμβαίνει μια άλλη)
2.  Ο ΥΠΟΘΕΤΙΚΟΣ ΛΟΓΟΣ ΤΟΥ ΚΕΙΜΕΝΟΥ
  si habet -  debemus:  ανοιχτή υπόθεση στο παρόν: ΣΤΑ ΑΛΛΑ ΕΙΔΗ
  si habuit -  debuimus: ανοιχτή υπόθεση στο παρελθόν
  si habebit/habuerit -  debebimus: ανοιχτή υπόθεση στο μέλλον
  si habeat -  debeamus: υπόθεση δυνατή ή πιθανή για παρόν ή μέλλον
  si haberet -  deberemus: υπόθεση αντίθεση προς την πραγματικότητα για το παρόν
  si habuisset -  debuissemus: υπόθεση αντίθεση προς την πραγματικότητα για το παρελθόν.
3.  ΣΥΜΠΤΥΞΗ ΔΕΥΤΕΡΕΥΟΥΣΩΝ ΠΡΟΤΑΣΕΩΝ ΣΕ ΜΕΤΟΧΗ
  si habet Asia =  Asia habente
  quod Asiam vidit =  Asia visa
 (quod)… vixit: δε συμπτύσσεται επειδή το ρήμα δε συντάσσεται με αιτιατική.
4.  ΠΡΟΣΟΧΗ!!!!
  στις δοτικές κατηγορηματικές του σκοπού ( adiumento, solacio, gratulationi)
  στη συντακτική θέση των απαρεμφάτων meruisse, meruisse, fuisse ( υποκείμενο)
  στον συντακτικό χαρακτηρισμό των γενικών virtutis, pietatis, felicitatis ( γενικές του χαρακτηριστικού γνωρίσματος).

Τετάρτη 8 Αυγούστου 2012

ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ 15


Πόθοι γονέων παιδεύουσι τέκνα
Αναζητούν τη δική τους αυτοεκτίμηση μέσα από τις επιτυχίες των παιδιών τους
 «Πάρτο απόφαση. Εγώ θέλω να γίνω μια καλή οπερατέρ. Τελεία και παύλα. Ούτε σκηνοθεσίες ούτε νουθεσίες. Εάν θέλεις να γυρίσεις ταινία γίνε, εσύ, σκηνοθέτης. Δεν είσαι και στην πρώτη νιότη, αλλά με λίγη προσπάθεια κάτι θα κάνεις. Εμένα μου αρκεί να γίνω μια καλή τεχνικός», είπε. «Ακόμη και ο καλός τεχνικός χρειάζεται και λίγη θεωρία», πρόλαβα να ψελλίσω. Μου έριξε μία από εκείνες τις υποτιμητικές ματιές που αρκούν για να σου χαλάσουν τη μέρα και εξαφανίστηκε.
Ο λόγος της έπεσε πάνω μου σαν κεραυνός. Κι όλα αυτά από μια τυχαία αφορμή, από μια σπίθα που δεν συνειδητοποιείς πώς άναψε. Κι έπειτα, ως συνήθως, οι λέξεις πέφτουν σαν καρφάκια για να τις θυμάσαι μια ολόκληρη ζωή.
Κι εγώ που μόλις χθες μετά την ταινία «Vicky Cristina Barcelona» την φανταζόμουν να γίνεται κάποτε ο θηλυκός Γούντι Αλεν του ευρωπαϊκού κινηματογράφου, πώς θα χωρέσω μέσα μου τέτοια ματαίωση;
Μήπως αντί για Γούντι προκύψει μια «καριέρα» σαν αυτή που έχει η πρωταγωνίστριά του, η Cristina; Η Αμερικανιδούλα που είχε στο ενεργητικό της όλη κι όλη μια ταινία 12 λεπτών; Aυτή που περιφερόταν με μια φωτογραφική μηχανή στη Βαρκελώνη και στα 25 της ακόμη αναρωτιόταν «τι θα γίνει όταν μεγαλώσει». Αλλωστε και η κόρη μου όλο και μου πετάει τελευταία ότι η επόμενη ξένη γλώσσα που θα μάθει, μετά τα Αγγλικά και τα Γερμανικά, θα είναι τα Ισπανικά. Λες να;
Εντάξει, με τη μουσική το πήρα απόφαση. Υστερα από έξι χρόνια μαθήματα πιάνου και τα ιδιαίτερα στην κιθάρα και το ντραμς, κατάλαβα νωρίς ότι δεν θα εισέπραττα ποτέ ένα μεγάλο «μπράβο» γιατί μεγάλωσα την καλύτερη σολίστ σε συνθέσεις του Ραχμάνινοφ.
Πόσες φορές δεν έπλασα την ίδια σκηνή. Η μικρή μου να παίζει πιάνο. Το κοινό να κρατάει την ανάσα του από τη συγκίνηση. Και στο φινάλε να μη σταματά το χειροκρότημα. Κι εγώ στην πρώτη σειρά να καμαρώνω. Εως και τις κουρτίνες της αυλαίας τις φανταζόμουν από πορφυρό βελούδο να πέφτουν βαριές στη σκηνή.
Δεν λέω, αγαλλιάζει η ψυχή μου όταν και τώρα πού και πού την ακούω να παίζει πιάνο για το κέφι της. Αλλά, πώς να το κάνουμε, άλλο πράγμα είναι το κοινό, η επιβράβευση και κυρίως η αναγνώρισή... μου.
Ομως και στο μπάσκετ, που την έσπρωξα από νήπιο, δεν πρόλαβα να χτίσω όνειρα. Αλλωστε, ο πατέρας της είχε πάντα την κακή συνήθεια να μου θυμίζει ότι η μεγαλύτερη ομοιότητα που έχει η μικρή με μένα είναι το ύψος. Αν και πάντα πίστευα ότι κάπου, κάποτε υπήρξε μια υψηλή γιαγιά, το πήρα απόφαση νωρίς και την έγραψα, παράλληλα, σε σχολή χορού. Πέρασαν χρόνια, αλλά δεν εννοώ να πιστέψω ότι κι εδώ έπεσα τόσο πολύ έξω στις προσδοκίες μου να γίνει ένας θηλυκός Παπαϊωάννου.
Πάλι εκείνη με επανέφερε στην πραγματικότητα κάθε φορά που ανακάλυπτα αναποδογυρισμένη τη φωτογραφία στην πιο περίοπτη θέση του καθιστικού. Αυτήν που την έδειχνε νήπιο να χορεύει στη «Λίμνη των κύκνων» του Τσαϊκόφκσι σε μία από εκείνες τις παραστάσεις της Σχολής στις αρχές του καλοκαιριού. Φυσικά, τότε, δεν θεωρούσα καθόλου απίθανο ότι μεγαλώνω μια μικρή Πλισέτσκαγια. Αν έπαιζε; Φαντάζομαι στα διαλείμματα του σχολείου. Και τις Κυριακές. Υπήρχαν και καλοκαιρινές διακοπές. Δεν αρκούσε; Με τόσες δραστηριότητες, ξένες γλώσσες, μουσική, χορός, μπάσκετ και διάβασμα για το σχολείο, πού να μείνει χρόνος για παιχνίδι. Αργότερα ήλθαν και τα φροντιστήρια. Αλλωστε, έπρεπε να τρέξει για να προλάβει τις προσδοκίες μου.
Οπως τρέχουν σήμερα χιλιάδες παιδιά για να ικανοποιήσουν τους απραγματοποίητους πόθους των γονιών που ζουν τη ζωή τους μόνο μέσα από τη ζωή των παιδιών τους. Που αναζητούν τη δική τους αυτοεκτίμηση μέσα από τις επιτυχίες των παιδιών, εξωθώντας τα συχνά και σε έναν ηρωισμό που οι ίδιοι δεν θα τολμούσαν ποτέ να έχουν. Κάποτε όμως τα παιδιά μας ξαφνιάζουν όταν βρίσκουν τον ηρωισμό «να γίνουν αυτό που είναι» και να μας αποκαλύψουν.
Οι προσδοκίες μας ίσον ενοχές για το παιδί
«Οι νόμοι της ψυχής πάντως», γράφει ο Lucio Della Seta, ψυχαναλυτής της σχολής του Jung, «δεν επιτρέπουν να διαμορφώνουμε θετική γνώμη για τον εαυτό μας μέσα από επιτυχίες άλλων, έστω κι αν αυτοί οι άλλοι είναι τα παιδιά μας. Μπορεί να νιώσουμε ικανοποιημένοι. Αυτό ναι. Aλλά αν θελήσουμε να πείσουμε τον εαυτό μας ότι το καλό μας αποτέλεσμα οφείλεται στη δική μας αξία, νιώθουμε τη γεύση της αυταπάτης και η πρωτογενής αρνητική ψυχική κατάσταση δεν αλλάζει. Η προσδοκία μετατοπίζεται πάντοτε στο μέλλον και τροφοδοτείται από τον εαυτό της. Ετσι, το παιδί αναγκάζεται να ζει με ένα διαρκές ενοχικό συναίσθημα. Εισπράττει την αίσθηση της ανικανότητας για τον εαυτό του, αφού δεν μπορεί να εκπληρώσει τις προσδοκίες των άλλων» (Eκδόσεις Iταμος, σελ. 114). (από τον ημερήσιο τύπο)