ΜΑΘΗΜΑ 32 (XXXII)

ΚΕΙΜΕΝΟ

   Pleni omnes sunt libri, plenae sapientium voces, plena exemplorum vetustas; quae iacerent in tenebris omnia, nisi litterarum lumen accederet. Quam multas imagines fortissimorum virorum— non solum ad intuendum, verum etiam ad imitandum—scriptores et Graeci et Latini nobis reliquerunt! Quas ego, cupidus bene gerendi et administrandi rem publicam, semper mihi proponebam. Colendo et cogitando homines excellentes animum et mentem meam conformabam. Sic enim -laudem et honestatem solum expetendo, omnes cruciatus corporis et omnia pericula mortis parvi esse ducendo- me pro salute vestra in tot ac tantas dimicationes obicere potui.

ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΕΙΣ

ΓΕΡΟΥΝΔΙΟ 1.   ΓΕΝΙΚΑ ·         Ρηματικό ουσιαστικό ουδ. Εν. Φωνής ·         Διαθέτει τέσσερις πτώσεις ·         = πλάγιες πτώσεις έναρθρου απρμφ. Ελληνικής ·         Θέμα Ενεστ. + -ndi ( γενική)          -ndo ( δοτική)          -ndum ( αιτιατική)          -ndo ( αφαιρετική) 2.  ΣΗΜΑΣΙΑ ΠΤΩΣΕΩΝ ·         ΓΕΝΙΚΗ: απρόθετη - εμπρόθετη Ø συμπλήρωμα ουσιαστ. – επιθ. Ø συμπλήρωμα προθέσεων causa – gratia ·         ΔΟΤΙΚΗ:  απρόθετη   σκοπό ·         ΑΙΤΙΑΤΙΚΗ: πάντα εμπρόθετη  Σκοπό ή προορισμό Αναφορά ·         ΑΦΑΙΡΕΤΙΚΗ: απρόθ. –εμπρόθ.  Απρόθετη: τρόπο Εμπρόθετη: αναφορά, αφετηρία	ΓΕΡΟΥΝΔΙΑΚΟ 1.   ΓΕΝΙΚΑ ·      Ρηματικό επίθετο ·      Παθητική σημασία ·      Θέμα Ενεστ. +  κατάληξη -ndus, -nda, -ndum ·      Κλίνεται όπως τα δευτερόκλιτα επίθετα ·      Αντιστοιχεί στα εις –τεος ρηματικά επίθετα της ελληνικής ·      Γερουνδιακό + sum = παθητική περιφραστική συζυγία 2.  ΕΙΔΗ ΣΥΝΤΑΞΗΣ α.  Προσωπική ·      το γερουνδιακό ανήκει σε ρήμα ενεργητικό μεταβατικό που συντάσσεται με αιτιατική ·      το γερουνδιακό συμφωνεί με το υποκείμενο του sum στο γένος, στον αριθμό και στην πτώση ·      revocanda est fides // comprimendae sunt libidines ·      ΑΝΑΛΥΣΗ: debeo +  απρμφ. ενεστ. Vulnera nobis sananda sunt =  vulnera sanare debemus β.  Απρόσωπη ·      το γερουνδιακό ανήκει σε ρήμα αμετάβατο ή συντάσσεται με πτώση διαφορετική από αιτιατική ·      το γερουνδιακό στην ονομαστική ενικού του ουδετέρου ·      subveniendum rei publicae ·      ΑΝΑΛΥΣΗ: debet +  απρμφ. ενεστ. Tibi subveniendum rei publicae =  debet te subvenire rei publicae
	παρατηρήσεις
	το ποιητικό αίτιο του γερουνδιακού σε δοτική το sum μπορεί να παραλείπεται και να υπονοείται σε διαφορετικό τύπο κάθε φορά.

•       τα γερούνδια του κειμένου και η συντακτική τους θέση

¬  ad intuendum:  εμπρόθετη αιτιατική γερουνδίου που δηλώνει τον σκοπό της ενέργειας του reliquerunt

¬  ad imitandum: εμπρόθετη αιτιατική γερουνδίου που δηλώνει τον σκοπό της ενέργειας του reliquerunt

¬  gerendi:  γενική γερουνδίου ως συμπλήρωμα στο cupidus (γεν. αντικειμενική)

¬  administrandi:  γενική γερουνδίου ως συμπλήρωμα στο cupidus (γεν. αντικειμενική)

¬  colendo: αφαιρετική γερουνδίου, επιρρηματ. προσδιορ. τρόπου στο conformabam

¬  cogitando:  αφαιρετική γερουνδίου, επιρρηματ. προσδιορ. τρόπου στο conformabam

¬  expetendo: αφαιρετική γερουνδίου, επιρρηματ. προσδιορ. τρόπου, επεξήγηση στο sic

¬  ducendo: αφαιρετική γερουνδίου, επιρρηματ. προσδιορ. τρόπου, επεξήγηση στο sic 

•       sapientium: γεν. υποκ/κή στο voces

•       exemplorum: γεν. συμπλήρωμα (γεν. αντικ/κή) στο plena

•       litterarum: γεν. υποκ/κή στο lumen

•       virorum: γεν. κτητική στο imagines

•       corporis: γεν. αντικ/κή στο cruciatus

•       mortis: γεν. επεξηγηματική στο pericula

•       parvi: γεν. κατηγορηματ. αξίας στο pericula

ΑΞΙΟΣΗΜΕΙΩΤΑ ΜΑΘ.32

1.   ΑΝΑΛΥΣΗ ΜΕΤΟΧΩΝ ΣΕ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

• excellentes =  qui excellebant

2.  ΣΥΜΠΤΥΞΗ ΔΕΥΤΕΡΕΥΟΥΣΩΝ ΠΡΟΤΑΣΕΩΝ ΣΕ ΜΕΤΟΧΗ

•  nisi lumen accederet =  lumine non accedente

3.  Ο ΥΠΟΘΕΤΙΚΟΣ ΛΟΓΟΣ ΤΟΥ ΚΕΙΜΕΝΟΥ

•   nisi accederet -  iacerent:  υπόθεση αντίθεση προς την πραγματικότητα για το παρόν

•  nisi accessisset -  iacuissent: υπόθεση αντίθεση προς την πραγματικότητα για το παρελθόν.

•   nisi accedit -  iacent:  ανοιχτή υπόθεση στο παρόν

•   nisi accessit -  iacuerunt/iacuere: ανοιχτή υπόθεση στο παρελθόν

•   nisi accedet/ accesserit- iacebunt: ανοιχτή υπόθεση στο μέλλον

•   nisi accedat -  iaceant: υπόθεση δυνατή ή πιθανή για παρόν ή μέλλον

4.  ΓΕΡΟΥΝΔΙΑΚΗ ΕΛΞΗ

• cupidus bene gerendi et administrandi rem publicam =

cupidus bene gerendae et administrandae rei publicae

• colendo et cogitando homines excellentes =

colendis et cogitandis hominibus excellentibus

• laudem et honestatem expetendo =

laude et honestate expetenda/expetendis

5.  ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΗ ΘΕΣΗ ΟΝΟΜΑΤΙΚΩΝ ΡΗΜΑΤΙΚΩΝ ΤΥΠΩΝ

Ον. ρημ. τύπος	Συντ. θέση	Υποκείμ.
¨        esse ¨        obicere	ειδ. απρμφ., αντικ. στο ducendo τελ. απρμφ., αντικ. στο potui	cruciatus-pericula ego (ταυτοπρ.)