Τετάρτη 5 Ιουνίου 2013

ΜΑΘΗΜΑ 49 (XLI)



ΚΕΙΜΕΝΟ
 Porcia, Bruti uxor, cum viri sui consilium de interficiendo Caesare cognovisset, cultellum tonsorium quasi unguium resecandōrum causā poposcit eōque velut forte se vulnerāvit. Clamōre deinde ancillārum in cubiculum vocātus Brutus ad eam obiurgandam vēnit, quod tonsōris praeripuisset officium. Cui secrēto Porcia “non est hic” inquit “temerarium factum meum, sed certissimum indicium amōris mei erga te tale consilium molientem: experīri enim volui, quam aequo animo me ferro essem interemptūra, si tibi consilium non ex sententiā cessisset”.
ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΕΙΣ
¬  viri:να μη συγχέεται με το ουσιαστικό γ΄κλίσης vis (= δύναμη)
¬  de interficiendo (Caesare):το εμπρόθετο δηλώνει αναφορά· υποχρεωτική γερουνδιακή έλξη.
¬  cognovisset: προσέχουμε το σουπίνο (cognitum)
¬  quasi unguium resecandorum causa: δηλώνει παραβολή και ισοδυναμεί με την παραβολική υποθετική πρόταση quasi unguium resecandorum causa cultellum posceret
¬  (unguium) resecandorum causa: το εμπρόθετο δηλώνει σκοπό· υποχρεωτική γερουνδιακή έλξη.
¬  velut (elapso): δηλώνει παραβολή και ισοδυναμεί με την παραβολική υποθετική πρόταση velut si forte vulneraret eo elapso
¬  elapso: αιτιολογική μτχ. με υποκ. το eo· δηλώνει υποκειμενική/υποθετική αιτιολογία (με άλλη άποψη, αναφορική ή και χρονική)
¬  clamore: αφαιρετική του ποιητικού αιτίου, απλή επειδή δηλώνει άψυχο· πρόκειται κυρίως για αφαιρετική του εξωτερικού αναγκαστικού αιτίου.
¬  ad eam obiurgandam: το εμπρόθετο δηλώνει σκοπό· υποχρεωτική γερουνδιακή έλξη.
¬  cui:βρίσκεται στην αρχή ημιπεριόδου και αναφέρεται στα προηγούμενα (Brutus)· έχει συντακτικά και μεταφραστικά αξία δεικτικής αντωνυμίας.
¬  tale: δεικτική αντωνυμία που κλίνεται όπως ένα τριτόκλιτο επίθετο.
¬  molientem:είναι επιθετική και σχηματίζει κλητική ενικού σε -i (molienti)
¬  quam: εδώ, ερωτηματικό επίρρημα
¬  ferro: ως όνομα μετάλλου δεν έχει πληθυντικό
¬  essem interemptura: υποτακτική ενεργητικής περιφραστικής συζυγίας.
ΑΞΙΟΣΗΜΕΙΩΤΑ
1.   ΑΝΑΛΥΣΗ ΜΕΤΟΧΩΝ ΣΕ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ
  • vocatus =  cum vocatus esset/ postquam vocatus est
  • elapso =  quod is elapsus esset
  • molientem =  qui moliris
2.   ΣΥΜΠΤΥΞΗ ΔΕΥΤΕΡΕΥΟΥΣΩΝ ΠΡΟΤΑΣΕΩΝ ΣΕ ΜΕΤΟΧΗ
  • cum consilium cognovisset =  cognito consilio
  • quod praeripuisset officium =  praerepto officio
3.  ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΗΣ ΓΕΡΟΥΝΔΙΑΚΗΣ ΕΛΞΗΣ
¨      de interficiendo Caesare = de interficiendo Caesarem (αν υπήρχε η ενεργητική σύνταξη)
¨      unguium resecandorum causa = ungues resecandi causa (αν υπήρχε η ενεργητική σύνταξη)
¨      ad eam obiurgandam = ad eam obiurgandum (αν υπήρχε η ενεργητική σύνταξη)
4. Ο ΥΠΟΘΕΤΙΚΟΣ ΛΟΓΟΣ ΤΟΥ ΚΕΙΜΕΝΟΥ
si cessisset - essem interemptura = si cesserit – interimam ( ανοιχτή υπόθεση στο μέλλον)
5.   ΟΙ ΔΕΥΤΕΡΕΥΟΥΣΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΤΟΥ ΚΕΙΜΕΝΟΥ
·          cum viri sui consilium de interficiendo Caesare cognovisset: δευτερεύουσα χρονική πρόταση σε θέση επιρρηματικού προσδιορισμού του χρόνου στο  poposcit· εισάγεται με τον ιστορικό ή διηγηματικό cum, ο οποίος υπογραμμίζει τη βαθύτερη σχέση της δευτερεύουσας με την κύρια και δημιουργεί μια σχέση αιτίου – αιτιατού ανάμεσά τους. Εκφέρεται με υποτακτική επειδή είναι φανερός ο ρόλος του υποκειμενικού στοιχείου· υπερσυντελίκου (cognovisset) γιατί η εξάρτηση είναι από ιστορικό χρόνο (poposcit )· δηλώνει το προτερόχρονο.
·    quod tonsōris praeripuisset officium: δευτ. αιτιολογική πρότ. με υποτακτική λόγω υποθετικής ή υποκειμενικής αιτιολογίας· επιρρηματικός προσδιορισμός της αιτίας στο περιεχόμενο της κύριας πρότασης της περιόδου.
·           quam aequo animo me ferro essem interemptūra: πλάγια ερωτηματική, αντικείμενο του experiri· εισάγεται με τo ερωτηματικό επίρρημα  quam (μερική άγνοια)· εκφέρεται με υποτακτική επειδή θεωρείται ότι η εξάρτηση δίνει υποκειμενική χροιά στο περιεχόμενο της πρότασης· χρόνου παρατατικού ενεργητικής περιφραστικής συζυγίας επειδή εξαρτάται από ρήμα ιστορικού χρόνου          ( experiri volui)  και δηλώνει το υστερόχρονο.
·           si tibi consilium non ex sententiā cessisset:δευτ. υποθετική πρότ. σε πλάγιο λόγο (βλ. 4, Ο ΥΠΟΘΕΤΙΚΟΣ ΛΟΓΟΣ…)
6.   ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΗ ΘΕΣΗ ΟΝΟΜΑΤΙΚΩΝ ΡΗΜΑΤΙΚΩΝ ΤΥΠΩΝ
Ον. ρημ. τύπος
Συντ. θέση
Υποκείμ.
elapso
vocatus
molientem
experiri
αιτιολογική
χρονική
επιθετική
τελικό, αντικ. στο  volui
eo (συνημμένη)
Brutus (συνημμένη)
te (συνημμένη)
ego (ταυτοπροσωπία)

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου