αδίδακτο 22

ΚΕΙΜΕΝΟ

Κῦρος δὲ συγκαλέσας τοὺς στρατηγοὺς καὶ λοχαγοὺς τῶν ῾Ελλήνων συνεβουλεύετό τε πῶς ἂν τὴν μάχην ποιοῖτο καὶ αὐτὸς παρῄνει θαρρύνων τοιάδε. ῏Ω ἄνδρες ῞Ελληνες, οὐκ ἀνθρώπων ἀπορῶν βαρβάρων συμμάχους ὑμᾶς ἄγω, ἀλλὰ νομίζων ἀμείνονας καὶ κρείττους πολλῶν βαρβάρων ὑμᾶς εἶναι, διὰ τοῦτο προσέλαβον. ὅπως οὖν ἔσεσθε ἄνδρες ἄξιοι τῆς ἐλευθερίας ἧς κέκτησθε καὶ ἧς ὑμᾶς ἐγὼ εὐδαιμονίζω. εὖ γὰρ ἴστε ὅτι τὴν ἐλευθερίαν ἑλοίμην ἂν ἀντὶ ὧν ἔχω πάντων καὶ ἄλλων πολλαπλασίων. ὅπως δὲ καὶ εἰδῆτε εἰς οἷον ἔρχεσθε ἀγῶνα, ὑμᾶς εἰδὼς διδάξω. 

σχόλια

συμβουλεύομαι = (μέσο) συζητώ με κάποιον // παραινῶ = προτρέπω, συμβουλεύω· [+ σύστοιχο αντικ.] δίνω συμβουλές// θαρρύνω = ενθαρρύνω // ἀπορῶ [+ γεν.] = στερούμαι, μου λείπει κάτι // ἄγω [+ 2 αιτιατ.: αντικ-κατηγορ.] = διατηρώ, κρίνω, θεωρώ // ὅπως οὖν ἔσεσθε ἄνδρες ἄξιοι τῆς ἐλευθερίας: η πρόταση αυτή εξαρτάται από εννοούμενο σκοπεῖτε ( = κοιτάξτε, εξετάστε) // εὐδαιμονίζω [+ αιτιατ. + γεν. αιτίας] = μακαρίζω, καλοτυχίζω κάποιον για κάτι // ἴστε: β΄ πληθ. οριστ. ή προστακτ. του οἶδα = [+ ειδ. πρότ.] ξέρω, γνωρίζω ότι // αἱροῦμαι [+αιτιατ. + εμπρόθ. ως β΄ όρο σύγκρισης] = εκλέγω, προτιμώ κάτι αντί… 

•   το ἄν που συνοδεύει οριστική ιστορικού χρόνου, ευκτική κάθε χρόνου πλην μέλλοντα, απρμφ. ή μτχ. λέγεται δυνητικό και μεταφράζεται: θα + παρατατ., μπορεί να, θα ήταν δυνατό να

•  τα ρήματα που δηλώνουν στέρηση συντάσσονται με γενική

•   η γενική από τα ἄξιος, ἀνάξιος, ἀντάξιος είναι της αξίας (δηλώνει την αξία του προσδιοριζόμενου)

•   ο συγκριτικός ἀμείνων χρησιμοποιείται συνήθως για να δηλώσει ότι κάποιος είναι πιο γενναίος από κάποιον άλλον, ενώ το κρείττων για να δείξει σωματική υπεροχή ή ανωτερότητα.

•   Προσοχή!!! δε μεταφράζουμε πάντα το κείμενο με βάση τη σειρά των λέξεών του. Πριν μεταφράσουμε βάζουμε τις λέξεις σε σειρά με βάση τη δομή του νεοελληνικού λόγου: οὐκ ἀνθρώπων ἀπορῶν βαρβάρων συμμάχους ὑμᾶς ἄγω = ἄγω ὑμᾶς συμμάχους οὐκ ἀπορῶν βαρβάρων ἀνθρώπων

•   Οι αναφορικές αντωνυμίες και τα αναφορικά επιρρήματα εκτός από δευτ. αναφορικές εισάγουν και πλάγιες ερωτηματικές προτάσεις: εἰς οἷον ἔρχεσθε ἀγῶνα (πλάγια από το εἰδῆτε).

•   βασικές συντάξεις του ρήματος οἶδα: α. + κατηγορηματική μτχ. , β. + ειδική πρόταση, γ. + τελ.-ειδικό απρμφ. δ. + πλάγια ερώτηση

ασκήσεις

1.    Να αναγνωριστούν γραμματικώς οι ρηματικοί τύποι του κειμένου που ανήκουν σε συνηρημένα ρήματα,

2.   Να επισημανθούν στο κείμενο οι ρηματικοί τύποι που ανήκουν στο ρήμα οἶδα.

3.   Να γραφεί ο αντίστοιχος τύπος των επιθέτων του κειμένου που απαντούν σε συγκριτικό.

4.   Να προσδιοριστεί το είδος και η συντακτική θέση των δευτ. προτάσεων του κειμένου.