Τετάρτη 16 Ιανουαρίου 2013

αδίδακτο 25



ΚΕΙΜΕΝΟ
Πλείστων μὲν οὖν ἀγαθῶν αἰτίους καὶ μεγίστων ἐπαίνων ἀξίους ἡγοῦμαι γεγενῆσθαι τοὺς τοῖς σώμασιν ὑπὲρ τῆς ῾Ελλάδος προκινδυνεύσαντας· οὐ μὴν οὐδὲ τῶν πρὸ τοῦ πολέμου τούτου γενομένων καὶ δυναστευσάντων ἐν ἑκατέρᾳ τοῖν πολέοιν δίκαιον ἀμνημονεῖν· ἐκεῖνοι γὰρ ἦσαν οἱ προασκήσαντες τοὺς ἐπιγιγνομένους καὶ τὰ πλήθη προτρέψαντες ἐπ' ἀρετὴν καὶ χαλεποὺς ἀνταγωνιστὰς τοῖς βαρβάροις ποιήσαντες.  Οὐ γὰρ ὠλιγώρουν τῶν κοινῶν, οὐδ' ἀπέλαυον μὲν ὡς ἰδίων, ἠμέλουν δ' ὡς ἀλλοτρίων, ἀλλ' ἐκήδοντο μὲν ὡς οἰκείων, ἀπείχοντο δ' ὥσπερ χρὴ τῶν μηδὲν προσηκόντων· οὐδὲ πρὸς ἀργύριον τὴν εὐδαιμονίαν ἔκρινον, ἀλλ' οὗτος ἐδόκει πλοῦτον ἀσφαλέστατον κεκτῆσθαι καὶ κάλλιστον, ὅστις τοιαῦτα τυγχάνοι πράττων ἐξ ὧν αὐτός τε μέλλοι μάλιστ' εὐδοκιμήσειν καὶ τοῖς παισὶν μεγίστην δόξαν καταλείψειν. (Ἰσοκράτους Πανηγυρικός, 75-76)
Σχόλια
προκινδυνεύω = αγωνίζομαι για άλλους, υπερασπίζοντας το πλήθος // μήν = όμως, αλλ’ όμως// τοῖν πολέοιν: γενική δυικού = τῶν πόλεων // ἀμνημονῶ + γεν. = λησμονώ, δεν αναφέρω, δε μνημονεύω // προασκῶ = ασκώ από πριν // οἱ ἐπιγιγνόμενοι = οι μεταγενέστεροι // χαλεπός, -ή, -όν = δύσκολος, δυσχερής· φοβερός // ὀλιγωρῶ + γεν. = φροντίζω ή εκτιμώ λίγο κάποιον ή κάτι, αδιαφορώ // ἀπολαύω + γεν. = απολαμβάνω, ωφελούμαι, έχω κάποιο ευεργέτημα // οὐδ' ἀπέλαυον μὲν ὡς ἰδίων = οὐδ' ἀπέλαυον  [τῶν κοινῶν] ὡς [ὄντων] (αιτιολογική μτχ. υποκ/κής αιτιολογίας) ἰδίων (κτγρμνο) // ἠμέλουν δ' ὡς ἀλλοτρίων = [οὐδ'] ἠμέλουν δ' [τῶν κοινῶν] ὡς [ὄντων] (αιτιολογική μτχ. υποκ/κής αιτιολογίας) ἀλλοτρίων (κτγρμνο) // ἐκήδοντο μὲν ὡς οἰκείων = ἐκήδοντο μὲν [τῶν κοινῶν] ὡς [ὄντων] (αιτιολογική μτχ. υποκ/κής αιτιολογίας) οἰκείων (κτγρμνο) // ἀπείχοντο δ' ὥσπερ χρὴ τῶν μηδὲν προσηκόντων = ἀπείχοντο δ' [τούτων] ὥσπερ χρὴ ἀπέχεσθαι τῶν μηδὲν προσηκόντων (αντικ. ρήμ.) = και έμεναν μακριά από αυτά όπως πρέπει να μένει κάποιος μακριά από αυτά που καθόλου δεν του ανήκουν // ἀλλ' οὗτος ἐδόκει πλοῦτον ἀσφαλέστατον κεκτῆσθαι καὶ κάλλιστον, ὅστις τοιαῦτα τυγχάνοι πράττων ἐξ ὧν αὐτός τε μέλλοι μάλιστ' εὐδοκιμήσειν καὶ τοῖς παισὶν μεγίστην δόξαν καταλείψειν: στον ευθύ λόγο: ἀλλ' οὗτος πλοῦτον ἀσφαλέστατον κέκτηται καὶ κάλλιστον, ὅστις τοιαῦτα τυγχάνει πράττων ἐξ ὧν αὐτός τε μέλλει μάλιστ' εὐδοκιμήσειν καὶ τοῖς παισὶν μεγίστην δόξαν καταλείψειν [οι αναφορικές προτάσεις με ευκτική λόγω πλαγίου λόγου· η πρώτη είναι και υποθετική με αλλοιωμένη την υπόθεση (ευκτική πλαγίου λόγου) επειδή η απόδοση (κεκτῆσθαι) εξαρτάται από ιστορικό χρόνο (ἐδόκει) και δηλώνεται έντονα η υποκειμενική γνώμη του αφηγητή· με βάση την απόδοση ο λανθάνων υποθετικός λόγος δηλώνει στον ευθύ λόγο το πραγματικό].
Επισήμανση: το κείμενο προσφέρεται για τη διδασκαλία της γενικής.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου