Πέμπτη 17 Ιανουαρίου 2013

ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΟ ΛΑΤΙΝΙΚΩΝ Γ΄ ΘΕΩΡΗΤΙΚΗΣ 31-39

ΚΕΙΜΕΝΑ
Quam multas imagines fortissimorum virorum–non solum ad intuendum, verum etiam ad imitandum–scriptores et Graeci et Latini nobis reliquerunt! Quas ego, cupidus bene gerendi et administrandi rem publicam, semper mihi proponebam. Colendo et cogitando homines excellentes animum et mentem meam conformabam.
Samnitium divitias contempsit et Samnites paupertatem eius mirati sunt. Nam cum ad eum magnum pondus auri publice missum attulissent, ut eo uteretur, vultum risu solvit et protinus dixit: «Supervacaneae, ne dicam ineptae, legationis ministri, narrate Samnitibus Manium Curium malle locupletibus imperare quam ipsum fieri locupletem; et mementote me nec acie vinci nec pecunia corrumpi posse».
Omnia sunt misera in bellis civilibus, sed nihil miserius quam ipsa victoria: ea victores ferociores impotentioresque reddit, ut, etiamsi natura tales non sint, necessitate esse cogantur. Bellorum enim civilium exitus tales sunt semper, ut non solum ea fiant, quae velit victor, sed etiam ut victor obsequatur iis, quorum auxilio victoria parta sit.
ΑΣΚΗΣΕΙΣ
1.      Να μεταφραστούν τα κείμενα (40)
2.      Να μεταφερθούν τα ονοματικά σύνολα που ακολουθούν στις πτώσεις  που ζητούνται:
§  multas imagines: η γενική στον ίδιο αριθμό
§  fortissimorum virorum: η κλητική ενικού
§  rem publicam: η γενική ενικού
§  homines excellentes: η αφαιρετική ενικού
§  magnum pondus: η ονομαστική πληθυντικού
§  ineptae legationis: η γενική πληθυντικού
§  bellis civilibus: η αφαιρετική ενικού
§  ipsa victoria: η γενική ενικού
§  victores ferociores: η κλητική ενικού
§  exitus tales: η δοτική ενικού (10)
3.      Να γραφεί για κάθε ρηματικό τύπο ό,τι ζητείται: (20Χ0,65=13)
§  intuendum: το σουπίνο
§  imitandum: η μτχ. ενεστώτα
§  reliquerunt: το απρμφ. ενεστώτα
§  proponebam: το α΄ ενικό οριστ. συντελ. μέλλ.
§  colendo: το α΄ ενικό υποτακτικής μέλλοντα
§  contempsit: το α΄ ενικό οριστικής μέλλοντα
§  mirati sunt: το απρμφ. μέλλοντα
§  missum: απρμφ. ίδιου χρόνου
§  attulissent: γ΄ πληθυντικό προστακτικής μέλλοντα
§  uteretur: β΄πληθυντικό προστακτικής ενεστώτα
§  solvit: γενική γερουνδίου
§  malle: β΄ ενικό οριστικής ενεστώτα
§  fieri: γ΄ ενικό οριστικής μέλλοντα
§  vinci: α΄ ενικό υποτακτικής υπερσυντελίκου
§  corrumpi: απρμφ.  μέλλοντα
§  posse: απρμφ. πρκ.
§  cogantur: γερουνδιακό
§  obsequatur: β΄ πληθυντικό υποτακτικής παρατατ.
§  parta sit: β΄ ενικό οριστικής ενεστώτα
§  velit: α΄ ενικό υποτακτικής πρκ.
4.      Να γραφεί ο αντίστοιχος πίνακας στους άλλους βαθμούς: (14Χ0,5=7)
θετικός
συγκριτικός
υπερθετικός
multas


cupidus


bene


excellentes


magnum



miserius


ferociores


5.      Bellorum enim civilium exitus tales sunt semper, ut non solum ea fiant, quae velit victor, sed etiam ut victor obsequatur iis, quorum auxilio victoria parta sit: Να εξαρτηθεί από το Caesar dixit (5)
6.      ad imitandum: Να αντικατασταθεί από 3 συντακτικά ισοδύναμα. (6)
7.      cogitando homines excellentes: Να γίνει η σύνταξη παθητική. (3)
8.      cum ad eum magnum pondus auri publice missum attulissent: α. Να γίνει πλήρης συντακτικός χαρακτηρισμός της πρότασης (εισαγωγή, εκφορά, συντακτική θέση), β. Να συμπτυχθεί σε μετοχή. (3,5+3=6,5)

9.      narrate Samnitibus Manium Curium malle locupletibus imperare: Να δηλωθεί η απαγόρευση με τους δύο τρόπους. (2Χ2,5=5)
10.          Να χαρακτηριστεί το είδος των δευτερευουσών προτάσεων των κειμένων. (9Χ0,5=4,5)



7 σχόλια:

  1. Σε περίπτωση που συμπληρώσουμε το διαγώνισμα, μπορούμε να σας στείλουμε τις απαντήσεις για επαλήθευση;

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Καλή χρονιά, διαδικτυακέ φίλε. Η δημοσιοποίηση του διαγωνίσματος προβλέπει και αυτή την περίπτωση. Περιμένω, λοιπόν, την απάντησή σου. καλή δύναμη!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. 1.
    Πόσες πολλές εικόνες γενναιότατων ανδρών –όχι μόνο για να τις ατενίζουμε, αλλά και για να τις μιμούμαστε- μας άφησαν (κληρονομιά) οι συγγραφείς, και οι Έλληνες και οι Λατίνοι! Αυτές εγώ, επιθυμώντας να διοικήσω σωστά και να διαχειριστώ (σωστά) την πολιτεία (μας), πάντοτε τις έβαζα μπροστά μου (ως πρότυπα). Με το να λατρεύω και να αναλογίζομαι τους έξοχους άνδρες διέπλαθα την ψυχή και το νου μου.
    Περιφρόνησε τα πλούτη των Σαμνιτών και οι Σαμνίτες θαύμασαν τη φτώχεια του. Ενώ δηλαδή προσέφεραν σε αυτόν μεγάλη ποσότητα χρυσάφι, σταλμένο από την πολιτεία (τους), για να το χρησιμοποιήσει, χαλάρωσε το πρόσωπό του με το γέλιο κι αμέσως είπε: «Μέλη της περιττής, για να μην πω ανόητης, πρεσβείας, πείτε στους Σαμνίτες ότι ο Μάνιος Κούριος προτιμά να διατάζει τους πλούσιους παρά να γίνει ο ίδιος πλούσιος· και θυμηθείτε ότι εγώ δεν είναι δυνατό ούτε στη μάχη να νικηθώ ούτε με χρήματα να διαφθαρώ».
    Τα πάντα είναι αξιοθρήνητα στους εμφύλιους πολέμους, αλλά τίποτε (δεν είναι) πιο αξιοθρήνητο από την ίδια τη νίκη: αυτή κάνει τους νικητές αγριότερους και πιο αχαλίνωτους (απ΄ ό,τι συνήθως), ώστε, ακόμα κι αν δεν είναι τέτοιοι από τη φύση τους, να πιέζονται από την ανάγκη να γίνουν. Πράγματι, η έκβαση των εμφύλιων πολέμων είναι πάντα τέτοια, ώστε να γίνονται όχι μόνο αυτά, τα οποία θέλει ο νικητής, αλλά ακόμα ώστε να κάνει ο νικητής το χατίρι αυτών, με τη βοήθεια των οποίων κερδήθηκε η νίκη.

    2.
     multarum imaginum
     fortissime vir
     rei publicae
     homine excellente
     magna pondera
     ineptarum legationum
     bello civile
     ipsius victoriae
     victor ferocior
     exitui tali

    3.
     Intuitum
     Imitans (το ρήμα imitor, imitatus sum, imitatum, imitari είναι αποθετικό· έτσι, δανείζεται –μεταξύ άλλων- τον τύπο της μετοχής του ενεστώτα από την ενεργητική φωνή)
    *δεν κατάλαβα σε ποια πτώση έπρεπε να μπει ο ζητούμενος τύπος*
     Relicturi esse
     Proposuero
     Culturus sim
     Contemnam
     Miraturi esse (το ρήμα mirror, miratus sum, miratum, mirari είναι αποθετικό· έτσι, δανείζεται –μεταξύ άλλων- τον τύπο του απαρεμφάτου του μέλλοντα από την ενεργητική φωνή)
     Missum esse
     Afferunto/adferunto
     Utimini
     Solvendi
     Mavis
     Fiet
     Vicissem
     Corruptum iri
     Potuisse
     Cogendi *εδώ εννοείται Υ: voctores, γι΄ αυτό βάζουμε το γερουνδιακό σε τέτοια πτώση, ώστε να συμφωνεί με το (ενν.) υποκείμενο (δηλ. ονομαστική);*
     Obsequeremini
     Pareris/parere
     Voluerim

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. 4.
     Multas - plures - plurimas
     cupidus - cupidior - cupidissimus
     bene - melius - optime
     excellentes – excellentiores – excellentissimae
     magnum – maius – maximum
     miserum – miserius – miserrimum
     feroces – ferociores – ferocissimos

    5.
    Caesar dixit bellorum civilium exitus tales esse simper, ut non solum fierent, quae vellet victor, sed etiam ut victor obsequeretur iis, quorum auxilio victoria parta esset.

    6.
    Το ad imitandum είναι εμπρόθετη αιτιατική (του γερουνδίου) του σκοπού στο reliquerunt. Μεταξύ άλλων, ο σκοπός εκφέρεται με απρόθετη αιτιατική του σουπίνο (i), με τελική πρόταση (ii), και με εμπρόθετη γενική του γερουνδίου (πρόταξη της πρόθεσης causa ή gratia) (iii). Έτσι:
    i. imitatum
    ii. ut imitaremur
    iii. imitandarum causa/gratia

    7.
    Homines excellentes a me cogitantur.

    8.
    α. Είναι δευτερεύουσα χρονική πρόταση, που λειτουργεί ως επιρρηματικός προσδιορισμός του χρόνου στο περιεχόμενο της κύριας με ρήμα το solvit, εισάγεται με τον ιστορικό-διηγηματικό σύνδεσμο cum, εκφέρεται με υποτακτική, γιατί ο ιστορικός-διηγηματικός σύνδεσμος cum υπογραμμίζει τη βαθύτερη σχέση της δευτερεύουσας με την κύρια και δημιουργεί μια σχέση αιτίου και αιτιατού ανάμεσά τους, ενώ είναι φανερός ο ρόλος του υποκειμενικού στοιχείου στην υποτακτική, και συγκεκριμένα με υποτακτική υπερσυνελίκου (attulissent), γιατί εξαρτάται από ρήμα ιστορικού χρόνου (solvit) και δηλώνει το προτερόχρονο στο παρελθόν.
    β. magno pondere auri allato ad eum a Samnitibus *εδώ, η το publicae misso είναι περιττό η επιβάλλεται;*

    9.
    Στη λατινική, η απαγόρευση δηλώνεται με δύο τρόπους: α) με noli/nolite (για το β’ ενικό και β’ πληθυντικό πρόσωπο αντίστοιχα) + απαρέμφατο ενεστώτα, και β) με ne (ή αρνητική λέξη) + υποτακτική παρακειμένου (ή, σπάνια, ενεστώτα). Έτσι, θα έχουμε:
    α) Nolite narrare Samnitibus Manium Curium malle locupletibus imperare.
    β) Ne narraveritis Samnitibus Manium Curium malle locupletibus imperare.

    10.
    i. «cum ad eum magnum pondus auri publice missum attulissent» : δευτερεύουσα επιρρηματική χρονική πρόταση
    ii. «ut eo uteretur»: δευτερεύουσα επιρρηματική τελική πρόταση
    iii. «ne dicam ineptae»: δευτερεύουσα επιρρηματική τελική πρόταση
    iv. «ut, -, necessitate esse cogantur»: δευτερεύουσα επιρρηματική συμπερασματική πρόταση
    v. «etiamsi natura tales non sint»: δευτερεύουσα επιρρηματική παραχωρητική πρόταση
    vi. «ut non solum ea fiant»: δευτερεύουσα επιρρηματική συμπερασματική πρόταση
    vii. «quae velit victor»: δευτερεύουσα ονοματική αναφορική επιθετικήη προσδιοριστική στο ea πρόταση
    viii. «sed etiam ut victor obsequatur iis»: δευτερεύουσα επιρρηματική συμπερασματική πρόταση
    ix. «quorum auxilio victoria parta sit»: δευτερεύουσα ονοματική αναφορική επιθετική προσδιοριστική στο iis πρόταση

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. Αυτό το σχόλιο αφαιρέθηκε από τον συντάκτη.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  6. Το έκανα σχετικά βιαστικά, άρα μπορεί να έχει ξεφύγει κάτι.

    Ευχαριστώ εκ των προτέρων για το χρόνο σας!
    (Γιάννης Λαδάς)

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  7. ***Στη μετάφραση***
    Πόσο πολλές (και όχι πόσες πολλές)

    ΑπάντησηΔιαγραφή