Είναι ο Αισχύλος ρατσιστής;

Είναι ο Αισχύλος ρατσιστής;

 «​​Αντιπροσωπευτικός σύνδεσμος των ενώσεων των μαύρων» – αρκτικόλεξο CRAN. Πρόκειται για την οργάνωση που στο όνομα του αντιρατσιστικού αγώνα κατάφερε να ακυρώσει την παράσταση του έργου του Αισχύλου «Ικέτιδες» στη Σορβόννη. Η τραγωδία, ως γνωστόν, αφηγείται τις περιπέτειες των Δαναΐδων που καταφεύγουν στο Αργος για να αποφύγουν τον αιμομικτικό γάμο με τους εξαδέλφους τους που θέλει να τους επιβάλει ο Αίγυπτος. Και έως εδώ όλα καλά. Αρχαίο έργο, κλασικό, που αφηγείται πράγματα άλλων καιρών. Πλην όμως, όποτε κι αν έχει γραφτεί ένα έργο, όταν αναπαρίσταται στη σκηνή, μεταφέρεται στο παρόν. Τα έργα των τραγικών δεν είναι ανθρωπολογικά τεκμήρια. Είναι έργα που ερευνούν την ανθρώπινη κατάσταση, αυτήν που μοιράζεται ο άνθρωπος του 21ου αιώνα με τον Αθηναίο πολίτη του 5ου αιώνα π.Χ. Ο σκηνοθέτης Φιλίπ Μπρινέ είχε την έμπνευση να βάψει τα γυναικεία πρόσωπα με μαύρο χρώμα, γεγονός που ανακοινώνεται εκ των προτέρων και οδηγεί σε θύελλα στα κοινωνικά δίκτυα. Αν ήθελε να δείξει Αφρικανές, ας έβαζε Αφρικανές. Για να βάφει εκπροσώπους της λευκής φυλής ως Αφρικανούς κάτι θέλει να μας πει. Ο ίδιος απολογούμενος ισχυρίζεται ότι ήθελε να δείξει τις αφρικανικές καταβολές του ελληνικού πολιτισμού, εμπνευσμένος προφανώς από την περίφημη «Μαύρη Αθηνά». Ας πρόσεχε. Συμπληρώνει ότι το μακιγιάζ λειτουργεί με τον ίδιο τρόπο που λειτουργούσαν τα προσωπεία στις σκηνές της αρχαιότητας.

Ο εκπρόσωπος του CRAN σε τηλεοπτική εκπομπή δηλώνει ευθαρσώς ότι δεν ζήτησαν και πολλά. Απλώς του ζήτησαν να αλλάξει τη σκηνοθεσία, κοινώς μια - δυο σκηνές, διότι το μαύρο μακιγιάζ παραπέμπει στην εποχή του δουλεμπορίου. Ευτυχώς δεν ζήτησε να αλλάξουν και μερικές φράσεις του Αισχύλου, κι αν όχι φράσεις τουλάχιστον λέξεις για να τον φέρουν στα ίσα τους. Και εδώ προκύπτει το ερώτημα. Ποια είναι τα ίσα τους και ποια είναι τα ίσα μας; Πώς είναι δυνατόν κάτι που εμείς το αντιμετωπίζουμε ως σκηνοθετικό εύρημα, ευτυχές ή ατυχές, κάποιοι να το διαβάζουν ως ρατσιστικό σύμβολο και να υψώνουν τα λάβαρα του αντιρατσιστικού αγώνα; Η αντιμετώπιση του Αισχύλου αναδεικνύει ένα από τα κυτταρικά προβλήματα της πολυπολιτισμικής κοινωνίας.

Πότε θα συνειδητοποιήσουμε ότι οι πάσης φύσεως «δικαιωματιστές» στην πραγματικότητα διεκδικούν τα δικαιώματά τους εις βάρος των δικαιωμάτων του πολιτισμού μας; Με τον ίδιο τρόπο που τραυματίζουν την πνευματική μας ελευθερία οι διάφορες παραθρησκευτικές οργανώσεις οι οποίες, παρ’ ημίν, αποφασίζουν τι πρέπει να διαβάζουμε ή να βλέπουμε, με τον ίδιο τρόπο την τραυματίζουν και οι πάσης φύσεως δικαιωματιστές. (Τάκης Θεοδωρόπουλος, Καθημερινή)