μετοχή μέλλοντα

κείμενο

 οἶδεν οὖν ἀμφοτέρους ἰδίᾳ τὸ λυσιτελοῦν ἀγαπήσοντας, οὐχ ὅ τι συνοίσει κοινῇ τοῖς ῞Ελλησι σκεψομένους. ἡγεῖτ' οὖν, εἰ μὲν ὑμᾶς ἕλοιτο, φίλους ἐπὶ τοῖς δικαίοις αἱρήσεσθαι, εἰ δ' ἐκείνοις προσθεῖτο, συνεργοὺς ἕξειν τῆς αὑτοῦ πλεονεξίας. διὰ ταῦτ' ἐκείνους  ἀνθ' ὑμῶν καὶ τότε καὶ νῦν αἱρεῖται. οὐ γὰρ δὴ τριήρεις γ' ὁρᾷ πλείους αὐτοῖς ἢ ὑμῖν οὔσας· οὐδ' ἐν τῇ μεσογείᾳ τιν' ἀρχὴν εὕρηκε, τῆς δ' ἐπὶ τῇ θαλάττῃ καὶ τῶν ἐμπορίων ἀφέστηκεν· οὐδ' ἀμνημονεῖ τοὺς λόγους οὐδὲ τὰς ὑποσχέσεις, ἐφ' αἷς τῆς εἰρήνης ἔτυχεν. ᾿Αλλὰ νὴ Δί', εἴποι τις ἂν ὡς πάντα ταῦτ' εἰδώς, οὐ πλεονεξίας ἕνεκ' οὐδ' ὧν ἐγὼ κατηγορῶ τότε ταῦτ' ἔπραξεν, ἀλλὰ τῷ δικαιότερα τοὺς Θηβαίους ἢ ὑμᾶς ἀξιοῦν. ( Δημοσθ., Β΄ Φιλιππικός, 12-13)

σχόλια

προστίθεμαί τινι = συμφωνώ // ἀρχή = εξουσία, κυριαρχία· στρατηγική θέση // ἐμπόριον = εμπορικό λιμάνι

• η μτχ. μέλλοντα μπορεί να είναι:

α.  επιθετική: τοὺς παῖδας τοὺς ἀκολούθους οὐκ ἤγαγον τοὺς ἄξοντας τὰ ἱερεῖα

β.  κατηγορηματική:  οἱ Ἀργεῖοι ἔγνωσαν οὐ δυνησόμενοι κωλύειν

γ. επιρρηματική (κυρίως τελική, αλλά και αιτιολογική, ποτέ χρονική-υποθετική-εναντιωματική): Ἀθηναῖοι παρεσκευάζοντο βοηθήσοντες (τελ.) τοῖς Ἀρκάσιν //  ἐὰν δέ τις διαφορὰ γίγνηται περὶ τῆς ἐρανίσεως, οὕτω πράττειν ὡς δικῶν μηδενὶ περὶ τούτων μηδαμῶς ἐσομένων (αιτιολογ.).

ασκήσεις

1.  Να μελετηθούν οι χρόνοι των ρηματικών τύπων του κειμένου με έντονη γραφή.

2.  φίλους, δικαίοις, πλείους: Να γραφεί ο αντίστοιχος τύπος στους άλλους βαθμούς.

3.  τριήρεις πλείους: Να κλιθεί στους δύο αριθμούς.

4.  Να γραφεί η ίδια πτώση των αντωνυμιών του κειμένου στον άλλο αριθμό.

5.  Να μεταφερθεί η δεύτερη περίοδος του κειμένου στον ευθύ λόγο.

6.  εἰ μὲν ὑμᾶς ἕλοιτο // διὰ ταῦτ' ἐκείνους  ἀνθ' ὑμῶν καὶ τότε καὶ νῦν αἱρεῖται: Να γίνει η σύνταξη παθητική.

7.  Να προσδιοριστεί η συντακτική θέση των δευτερ. προτάσεων του κειμένου.