Η ΚΑΤΗΓΟΡΗΜΑΤΙΚΗ ΜΤΧ. ΣΤΟΝ ΕΥΘΥ ΛΟΓΟ

κείμενο

᾿Αλλὰ γὰρ λόγον ἀνοσιώτερον καὶ ἀπιστότερον οὐδένα πώποτ' ἐγὼ εἰπόντα οἶδα, οἳ τοῦτο μόνον ἡγήσαντο δεῖν, τολμῆσαι κατηγορῆσαι· εἰ δ' ἐλεγχθήσονται ψευδόμενοι, οὐδὲν αὐτοῖς ἐμέλησεν.  ῞Ωσπερ οὖν, εἰ ἀληθῆ ἦν ταῦτα ἅ μου κατηγόρησαν, ἐμοὶ ἂν ὠργίζεσθε καὶ ἠξιοῦτε δίκην τὴν μεγίστην ἐπιτιθέναι, οὕτως ἀξιῶ ὑμᾶς, γιγνώσκοντας ὅτι ψεύδονται, πονηρούς τε αὐτοὺς νομίζειν, χρῆσθαί τε τεκμηρίῳ ὅτι εἰ τὰ δεινότατα τῶν κατηγορηθέντων περιφανῶς ἐλέγχονται ψευδόμενοι, ἦ που τά γε πολλῷ φαυλότερα ῥᾳδίως ὑμῖν ἀποδείξω ψευδομένους αὐτούς. (Ανδοκ. Περί Μυστηρίων, 23-24)

σχόλια

ἐλέγχομαι + κτγρμτ. μτχ. = αποδεικνύομαι ότι // δίκην ἐπιτίθημι = επιβάλλω τιμωρία // ἦ που = υποθέτω, στοχάζομαι

Η κατηγορηματική μτχ. είναι μορφή πλάγιου λόγου. Στον ευθύ γίνεται κύρια πρόταση κρίσης: ἀποδείξω ψευδομένους αὐτούς = οὗτοι ψεύδονται // λόγον ἀνοσιώτερον καὶ ἀπιστότερον οὐδένα πώποτ' ἐγὼ εἰπόντα οἶδα = λόγον ἀνοσιώτερον καὶ ἀπιστότερον οὐδεὶς πώποτ' εἶπεν

ασκήσεις

1.  Να κλιθεί η προστακτική των ρηματικών τύπων του κειμένου με έντονη γραφή στον χρόνο που απαντούν στο κείμενο.

2.  Να αναγνωριστεί το είδος των αντωνυμιών του κειμένου και να γραφεί η ίδια πτώση στον άλλον αριθμό (εφόσον γίνεται).

3.  ῥᾳδίως: Να γραφούν τα παραθετικά του και να κλιθούν στον συγκριτικό ο ενικός στο θηλυκό  και ο πληθυντικός στο ουδέτερο.

4.  Να χαρακτηριστεί το είδος των δευτερευουσών προτάσεων του κειμένου και να προσδιοριστεί η συντακτική τους θέση.

5.  Να χαρακτηριστεί το είδος των υποθετικών λόγων του κειμένου.

6.  νομίζειν, χρῆσθαι: Να μεταφερθούν στον ευθύ λόγο.