Τετάρτη 4 Απριλίου 2012

αδίδακτο 13


ΚΕΙΜΕΝΟ
Παρεγενμην1 δ' νθρπ τιν νουθετοντι2 αυτο ταρον, διτι πστευεν τ κατηγοροντι οκ κοσας3 το πολογουμνου λλ μνου το κατηγοροντος4. λεγεν ον ς5 δεινν πργμα ποιο6 καταγιγνσκων7+8 το νθρπου, οτε ατς παραγενμενος9 οτε τν φλων κοσας9+10 παραγενομνων, ος εκς ν ατν λγουσιν11 πιστεειν12· οδ' α μφοτρων κοσας9, οτως προπετς13 πστευσε τ κατηγοροντι. δκαιον δ εναι14 κα το πολογουμνου κοσαι πρ το παινεν μμφεσθαι, σπερ κα το κατηγοροντος. πς γρ ν τις δκην καλς δικσαι νθρπους κατ τρπον κρναι δναιτο, μ μφοτρων τν ντιδκων κοσας16; (Πλάτων, Δημόδοκος)
ΣΧΟΛΙΑ
1.  παραγίγνομαι + δοτ. = βρίσκομαι κοντά σε κάποιον (το ρήμα συντάσσεται με δοτική ως  σύνθετο με την πρόθεση παρά).
2. αναφορ. μτχ. ( = ς νουθέτει)
3. εναντιωματική μτχ. ( = ε κα οκ/μ κουσεν)· οι εναντιωματικές μτχ. συνήθως δέχονται άρνηση ο, ενώ οι εναντιωματικές προτάσεις άρνηση μή (σπανιότερα ο).
4.  μέλλ.: κατηγορήσω-κατερ, αόρ.: κατηγόρησα-κατεπον, πρκ.: κατηγόρηκα-κατείρηκα
5.  εδώ εισάγει δευτ. ειδική πρότ. (υποκ/κή κρίση-γνώμη)
6.  ευκτική πλαγίου λόγου· η δευτ. ειδική πρότ. στον ευθύ λόγο = κύρια πρότ. κρίσης ( δεινν πργμα ποιες…)
7.  κτγρμτ. μτχ. από το δεινν πργμα ποιος
8.  καταγιγνώσκω + γεν. προσώπου = κατηγορώ κάποιον, θεωρώ κάποιον ένοχο, καταδικάζω
9. εναντιωματικές μτχ. ( ε κα οκ/μ παρεγένετο -κουσεν)
10.κούω + γεν. + κτγρμτ. μτχ. = ακούω ότι /να (άμεση αντίληψη)
11. μτχ. τροπική ή υποθετική
12. ος εκς ν ατν λγουσιν πιστεειν = ος (δοτ. προσωπ. και υποκ. στη μτχ. λέγουσιν) εκς ν (απρόσ. έκφρ.) ατν (υποκ. του πιστεύειν) λγουσιν (τροπ.-υποθ. μτχ.) πιστεειν (τελ. απρμφ., υποκ. του εκς ν) = στα λόγια των οποίων ήταν φυσικό να πιστεύει
13. επιπόλαια
14. αντικ. στο ενν. ρήμα λεγεν
15. πς γρ ν τις δκην καλς δικσαι νθρπους κατ τρπον κρναι δναιτο, μ μφοτρων τν ντιδκων κοσας:  η σειρά των λέξεων:  πς γρ ν τις δναιτο δικσαι δκην καλς κρναι νθρπους κατ τρπον, μ κοσας μφοτρων τν ντιδκων
16. υποθετ. μτχ.· απόδ. δύναιτο ν ( = ε μ κούσαι: απλή σκέψη //ἐὰν μ κούσ: προσδοκ.)

3 σχόλια:

  1. Απαντήσεις
    1. B. Συνάντησα κάποτε κάποιον που προσπαθούσε να μεταπείσει ένα φίλο του, ο οποίος πίστευε στον κατήγορο, χωρίς να έχει ακούσει την απολογία του κατηγορουμένου παρά μόνο τους ισχυρισμούς του κατήγορου. Του έλεγε λοιπόν ότι ήταν φοβερό που καταδίκαζε τον άνθρωπο, χωρίς ούτε ο ίδιος ούτε οι φίλοι του (τους οποίους ήταν φυσικό να πιστέψει) να ήταν αυτόπτες μάρτυρες του συμβάντος και που τόσο αβασάνιστα πίστεψε στον κατήγορο, χωρίς να έχει ακούσει και τους δύο αντιδίκους. Το δίκαιο είναι να ακούσει και τον απολογούμενο, πριν εκφράσει θετική ή αρνητική κρίση, όπως ακριβώς άκουσε τον κατήγορο, γιατί πώς είναι δυνατό να απονείμει δικαιοσύνη ή να κρίνει σωστά έναν άνθρωπο, χωρίς να έχει ακούσει και τις δύο πλευρές; Οι ισχυρισμοί κρίνονται καλύτερα, όταν αντιπαραβάλλονται, όπως η πορφύρα και ο χρυσός. Διαφορετικά, για ποιο λόγο να δίνεται λόγος ομιλίας και στους δύο αντιδίκους ή γιατί οι δικαστές να ορκίζονται ότι θα ακούσουν και τις δύο πλευρές με την ίδια προσοχή, αν ο νομοθέτης δεν πίστευε ότι αυτός ο τρόπος διεξαγωγής των δικών είναι δικαιότερος και προτιμότερος; Αλλά μου φαίνεται ότι δεν έχεις ακούσει το πασίγνωστο αξίωμα. «Ποιο εννοείς;» ρώτησε. «Μην εκδώσεις δικαστική απόφαση, προτού ακούσεις τους ισχυρισμούς και των δύο αντιδίκων».

      Διαγραφή