ΤΑ ΕΙΔΗ ΤΗΣ ΕΠΙΡΡΗΜΑΤΙΚΗΣ ΜΕΤΟΧΗΣ

1.  ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ
ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ	ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ	ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ
¬ Φανερώνει αιτία (αναγκαστικό αίτιο) ¬ Επιρρηματ. προσδιορισμός αιτίας ¬ Άρνηση οὐ ¬ Απαντά σε κάθε χρόνο ¬ Συνημμένη και απόλυτη ¬ Αναλύεται σε δευτ. αιτιολογ. πρότ.	§ αιτιολογ. πρότ. (γιατί, επειδή, αφού, μιας και, που,…) § μτχ. σε -όντας/-ώντας § εμπρόθ. αιτίας	¬ όταν συνοδεύεται από τα ἅτε (δή), οἷα (δή), οἷον (δή) εκφράζει αντικ/κή αιτιολογία και μεταφράζεται: επειδή (πραγματικά /βέβαια /πράγματι) ¬ όταν συνοδεύεται από το ὡς εκφράζει υποκ/κή αιτιολογία και μεταφράζεται: με την ιδέα ότι, με το αιτιολογικό ότι, γιατί νομίζει ότι, με την αντίληψη ότι,… ¬ όταν συνοδεύεται από το ὥσπερ δηλώνει αίτιο που δεν είναι αληθινό και μεταφράζεται: σαν να, λες και.
Ø ὁ Μειδίας ἀπορῶν [ἐπειδὴ ἠπόρει/ἀποροίη] ὅ τι ποιοίη, εἶπεν ( = ο Μειδίας, επειδή δεν ήξερε τι να κάνει, είπε) Ø οὐ μέντοι πολλοὶ αὐτῶν ἀπέθανον, ἅτε ἐγγὺς τοῦ τείχους ὄντος ( = δεν φονεύτηκαν όμως πολλοί από αυτούς, επειδή το τείχος ήταν κοντά) Ø ὁ δὲ αὐτὸν μεταπέμπεται ὡς ἀρρωστῶν ( κι αυτός στέλνει και καλεί εκείνον κοντά του με την πρόφαση ότι ήταν άρρωστος) Ø ἔκειντο δὲ οὕτω πολλοὶ ὥσπερ τροπῆς γεγενημένης ( = κείτονταν στη γη τόσο πολλοί, λες και είχε γίνει μεγάλη καταστροφή του στρατεύματος)
2.  ΧΡΟΝΙΚΗ
ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ	ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ	ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ
¬ Φανερώνει τον χρόνο της ενέργειας του ρηματ. τύπου που προσδιορίζει ¬ Επιρρηματ. προσδιορ. χρόνου ¬ Άρνηση οὐ και σπάνια μή ¬ Δεν απαντά σε μέλλοντα ¬ Αναλύεται σε δευτ. χρονική πρότ. ¬ Συνημμένη και απόλυτη ¬ Δηλώνει:     α. το σύγχρονο     β. το προτερόχρονο	§ χρονική πρότ. (όταν, αφού, ενώ, … § μτχ. σε -όντας/-ώντας § εμπρόθ. χρόνου	1.  για πιο ακριβή προσδιορισμό των χρονικών σχέσεων ή για πιο σαφή δήλωση της χρονικής ακολουθίας, μερικές φορές συνοδεύεται από τα χρονικά επιρρήματα αὐτίκα, εὐθύς, ἐξαίφνης, μεταξὐ, ἅμα, ἄρτι, ἐνταῦθα, εἶτα, ἔπειτα, τότε, τότ’ ἤδη… 2. ως χρονικές μτχ. λειτουργούν συνήθως τα ἀρχόμενος ( = στην αρχή, κατ’ αρχάς), τελευτῶν ( = τέλος πάντων, στο τέλος), διαλιπὼν (χρόνον) ( = μετά από κάποιο διάστημα),    ἀνύσας ( = τέλος πάντων, αμέσως).
Ø   Μετὰ δὲ τοῦτο ῏Αγις ἀφικόμενος [ἐπεὶ ἀφίκετο] εἰς Δελφοὺς καὶ τὴν δεκάτην ἀποθύσας [ἐπεὶ ἀπέθυσε], πάλιν ἀπιὼν [ ὅτε ἀπῄει] ἔκαμεν ἐν ῾Ηραίᾳ, γέρων ἤδη ὤν [ἐν ᾧ ἦν], καὶ ἀπηνέχθη εἰς Λακεδαίμονα ἔτι ζῶν [ἐν ᾧ ἔζη] ( = ύστερα απ’ αυτό ο Άγης, αφού ήρθε στους Δελφούς και πρόσφερε ως θυσία το δέκατο των λαφύρων, επιστρέφοντας αρρώστησε στο Ηραίο, ενώ πλέον ήταν γέρος, και μεταφέρθηκε στη Λακεδαίμονα ενώ ακόμα ζούσε).
3.  ΤΕΛΙΚΗ
ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ	ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ	ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ
¬ Φανερώνει τον σκοπό της ενέργειας του ρηματικού τύπου που προσδιορίζει ¬ Επιρρηματικός προσδιορισμός σκοπού ¬ Άρνηση μή ¬ Απαντά σε χρόνο μέλλοντα ¬ Αναλύεται σε δευτ. τελική πρότ. ¬ Μόνο συνημμένη ¬ Εξαρτάται από ρήμ. που δηλώνουν κίνηση ή δράση/σκόπιμη ενέργεια	§ τελική πρότ. (για να, προκειμένου να … § εμπρόθ. σκοπού	1.   πολλές φορές συνοδεύεται από το ὡς ( ο σκοπός παρίσταται ως υποκ/κή υπόθεση) 2.   η απόλυτη μτχ. σε μέλλοντα που συνοδεύεται από το ὡς είναι αιτιολογική 3.   όταν αναλύονται σε τελικές προτ. εκφέρονται: α) με υποτακτ. ενεστ. ή αορ. εφόσον η εξάρτηση είναι από αρκτικό χρόνο και β) με ευκτική του πλαγίου λόγου εφόσον η εξάρτηση είναι από ιστορικό χρόνο
προσπλέουσι δέκα τριήρεις βοηθήσουσαι [ἵνα βοηθήσωσι] τοῖς Λακεδαιμονίοις ( =  για να/προκειμένου να βοηθήσουν)   συλλαμβάνει Κῦρον ὡς ἀποκτενῶν [ ὡς ἀποκτείνῃ] (… με σκοπό να τον σκοτώσει)   ἧκον ἡμῖν ἀμυνοῦντες [ἵνα ἀμύνοιεν/ἀμύναιεν] ( = ήρθαν για να μας βοηθήσουν)

4.  ΕΝΑΝΤΙΩΜΑΤΙΚΗ-ΠΑΡΑΧΩΡΗΤΙΚΗ-ΕΝΔΟΤΙΚΗ
ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ	ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ			ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ
¬ Εκφράζει τη σχέση της εναντίωσης ¬ Επιρρηματ. προσδιορισμός εναντίωσης ¬ Άρνηση οὐ, σπανιότερα μή ¬ Απαντά σε κάθε χρόνο πλην μέλλ. ¬ Συνημμένη και απόλυτη ¬ Ανάλυση σε δευτ. εναντιωματ. πρότ.	§ εναντιωματ. πρότ. (αν και, μολονότι, παρ’ όλο που,…) § εμπρόθ. προσδ. αντίθεσης			¬ Συχνά συνοδεύεται από τα καί, καίτοι, καίπερ, καὶ ταῦτα, οὐδέ, μηδέ ¬ Στην απόδοσή της μερικές φορές συναντάμε τα: ὅμως, εἶτα, ἔπειτα
Ø εἰρήνης οὔσης [= εἰ καὶ εἰρήνη ἐστί] καὶ συνθηκῶν γεγενημένων [= εἰ καὶ συνθῆκαι γεγένηνται] οὐ τῆς κοινῆς ἐλευθερίας μετέχομεν ( = μολονότι είναι ειρήνη και έχουν γίνει συνθήκες δε μετέχουμε στην κοινή ελευθερία) Ø φοβούμενοι [ εἰ καὶ ἐφοβοῦντο] δὲ τὴν ὁδὸν ὅμως οἱ πολλοὶ δι' αἰσχύνην Κύρου συνηκολούθησαν ( = μολονότι φοβούνταν την εκστρατεία, οι περισσότεροι από ντροπή προς τον Κύρο τον ακολούθησαν) Ø ὁ δέ, καίπερ πολλὰ τραύματα ἔχων [εἰ καὶ εἶχεν], ὅμως οὐκ ἐπελάθετο τοῦ θείου ( = αυτός, παρ’ όλο που έφερε πολλά τραύματα, δεν ξέχασε το θείο)
5.  ΥΠΟΘΕΤΙΚΗ
ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ	ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ		ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ
¬ Φανερώνει υπόθεση ¬ Επιρρηματ. προσδιορ. (προ)υπόθεσης ¬ Άρνηση μή ¬ Δεν απαντά σε μέλλοντα ¬ Αναλύεται σε δευτ. υποθετική πρότ. σύμφωνα με τα είδη των υποθετικών λόγων ¬ Αποτελεί την υπόθεση λανθάνοντα υποθετικού λόγου ¬ Συνημμένη και απόλυτη	§ υποθετική πρότ. (αν, εφόσον, με την προϋπόθεση ότι, … § μτχ. σε -όντας/-ώντας § εμπρόθ. προσδ. προϋπόθεσης		Στον χαρακτηρισμό μιας μτχ.  ως υποθετικής μας βοηθούν: ­ άρνηση  μή ­ η ύπαρξη στην πρόταση:   α. δυνητικής έκφρασης    β. μελλοντικής έκφρασης   γ. δοξαστικού ρήματος           δ. επαναληπτικού επιρρήματος
Ø  νικήσαντες [ἐὰν νικήσητε] μὲν γὰρ ἁπάντων τούτων ὑμεῖς κύριοι ἔσεσθε ( = γιατί αν νικήσετε, θα είστε κύριοι όλων αυτών) Ø  ῞Ο, ἦ δ' ὅς, ἴσως οὐκ ἂν πολλοὺς πείσαιμι λέγων [εἰ λέγοιμι] ( = αν έλεγα αυτό, είπε εκείνος, ίσως δε θα έπειθα πολλούς) Ø   τοὺς φίλους εὐεργετοῦντες [ εἰ εὐεργετεῖτε/ἐὰν εὐεργετῆτε] καὶ τοὺς ἐχθροὺς δυνήσεσθε κολάζειν (= αν ευεργετείτε τους φίλους, θα μπορέσετε να τιμωρήσετε και τους εχθρούς) Ø  Τοῦτο συνήνεγκεν ἂν τότε πραχθέν [ εἰ ἐπράχθη] ( = αυτό θα είχε ωφελήσει, αν είχε γίνει τότε)  Ø   δουλεία γὰρ καὶ ἐλευθερία ὑπερβάλλουσα [εἰ ὑπερβάλλει] πάγκακόν [ἐστι] ( = η δουλεία και η ελευθερία, αν είναι υπερβολική, είναι πολύ μεγάλο κακό)
6.  ΤΡΟΠΙΚΗ
ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ	ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ	ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ
¬ Φανερώνει τον τρόπο με τον οποίο γίνεται η πράξη του ρηματικού τύπου που προσδιορίζει ¬ Επιρρηματικός προσδιορισμός τρόπου ¬ Άρνηση  οὐ ¬ Απαντά κυρίως σε ενεστώτα ¬ Δεν αναλύεται σε δευτ. τελική πρότ. ¬ Συνημμένη και απόλυτη ¬ Εξαρτάται από ρήμ. που δηλώνουν κίνηση ή δράση/σκόπιμη ενέργεια	§ μτχ. σε -όντας/-ώντας § τροπικό επίρρημα § εμπρόθ. τρόπου § χωρίς να + ρήμα § με το να + ρήμα § ρήμα + ρήμα (πρότ.)	Μετοχές όπως οι ἔχων, ἄγων, φέρων, λαβών, παραλαβών,… χαρακτηρίζονται ως τροπικές ή χρονικές. Όμως οι μετοχές αυτές δε δηλώνουν καθαρά τις έννοιες του τρόπου ή του χρόνου αλλά τις συνθήκες που συνοδεύουν την πράξη του ρηματικού τύπου που προσδιορίζουν. Γι’ αυτό στα πιο έγκυρα ξενόγλωσσα συντακτικά αναφέρονται ως ξεχωριστή κατηγορία μετοχών. Προτείνεται λοιπόν να χαρακτηρίζονται χρονικοτροπικές. Στο παράδειγμα Κῦρος οὖν ἀνέβη ἐπὶ τὰ ὄρη οὐδενὸς κωλύοντος ( = ο Κύρος ανέβηκε στα βουνά χωρίς να τον εμποδίσει κανείς)· η μτχ.  κωλύοντος δηλώνει τις συνθήκες που υπάρχουν κατά τον χρόνο που ανέβηκε ο Κύρος στα βουνά και όχι αποκλειστικά την έννοια του τρόπου.
Øλῃζόμενοι ζῶσι (= ζουν ληστεύοντας, ζουν με τη ληστεία, ληστεύουν και ζουν,…)