Σάββατο 2 Μαΐου 2015

ΑΝΑΡΘΡΟ ΑΠΑΡΕΜΦΑΤΟ



ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΗ ΘΕΣΗ
ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ
ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ
ΥΠΟΚΕΙ-ΜΕΝΟ
(ειδικό ή τελικό)
α. απρόσωπων ρημάτων (σπάνια προσωπικών)
β. απρόσωπων εκφράσεων
ότι, να, (το) ότι, (το) να, με σύστοιχο αφηρημένο ουσιαστ.
α. λέγεται τὸν Πυθέα εἰπεῖν
β. ἀνάγκη (ἐστὶ) ἐκ τεκμηρίων ὑμᾶς δικάζειν
ΑΝΤΙΚΕΙ-ΜΕΝΟ
α. ειδικό: εξαρτάται από ρ.  λεκτικά, δοξαστικά, γνωστικά, αισθητικά
β.  τελικό: από ρ. βουλητικά, κελευστικά ή προτρεπτικά,δυνητικά, κωλυτικά ή απαγορευτικά
α. ότι


β. να
α.  φησὶν αὐτὸς αἴτιος γεγενῆσθαι


β.  ἰδεῖν ἐγγύθεν βούλεται τὰ δεινά
ΚΑΤΗΓΟ-
ΡΟΥΜΕΝΟ
σπάνια
σύστοιχο αφηρημένο ουσιαστικό
τὸ λακωνίζειν ἐστὶ φιλοσοφεῖν 
ΕΠΕΞΗΓΗ-ΣΗ
συνήθως στη δεικτική αντωνυμία
δηλαδή να,
ότι δηλαδή
τοῦτο δὴ λέγει, καθαρὸν τὸν τούτων τιν' ἀποκτείναντ' εἶναι.
ΤΗΣ ΑΝΑΦΟΡΑΣ
κυρίως από επίθετα με τη σημασία: ΄΄ικανός, δυνατός, κατάλληλος, … Σπάνια από ουσιαστικά και ρήματα
στο να, να
ἱκανὸς μὲν ἦν κωλύειν τοὺς βουλομένους εἰρήνην ποιεῖσθαι

ΣΚΟΠΟΥ Η ΑΠΟΤΕΛΕ-ΣΜΑΤΟΣ
από ρήματα που δηλώνουν κίνηση, εκλογή, σκόπιμη ενέργεια
για να, ώστε να
τοῦτον γὰρ πρῶτον μὲν ὁ ἐμὸς πατὴρ ἔδωκεν ὑπήκοον εἶναι ἐμοί
ΑΠΟΛΥΤΟ
σε στερεότυπες απαρεμφα-
τικές εκφράσεις, όπως:
­ ὡς ἔπος εἰπεῖν, οὕτως εἰπεῖν
­  ἁπλῶς εἰπεῖν
­ συντόμως εἰπεῖν, διά βραχέων  εἰπεῖν, συνελόντι  εἰπεῖν
­ τἀληθές  εἰπεῖν

­ ἑκὼν εἶναι


για να μιλήσω έτσι
για να μιλήσω απλά
για να μιλήσω σύντομα

για να πω την αλήθεια
με τη θέληση









ΑΝΤΙ ΡΗΜΑΤΟΣ


σε δευτερεύουσα πρόταση
α. συμπερασματική
(ὥστε, ἐφ’ ᾧ, ἐφ’ ᾧτε + απρμφ.)
β. χρονική (πρὶν + απρμφ.)
γ. αναφορ. – συμπερ. (οἷος, ὅσος + απρμφ.)

α. ώστε να, με τον όρο να

β. προτού να, πριν να
γ. ώστε να


   
ΑΝΤΙ ΠΡΟΣΤΑ-ΚΤΙΚΗΣ Η΄ (σπάνια) ΕΥΧΕΤΙΚΗΣ ΕΥΚΤΙΚΗΣ
σε κύρια πρόταση
(κυρίως στην ποίηση)
να …

μακάρι να
σὺ δέ, Κλεαρίδα, ὕστερον,
τοὺς μετὰ σεαυτοῦ τούς τ' ᾿Αμφιπολίτας καὶ τοὺς ἄλλους ξυμμάχους ἄγων αἰφνιδίως τὰς πύλας ἀνοίξας ἐπεκθεῖν καὶ ἐπείγεσθαι ὡς τάχιστα ξυμμεῖξαι.
1. Το δυνητικό απαρέμφατο  (απαρέμφατο + ἄν) είναι ειδικό· απαντά σε κάθε χρόνο πλην μέλλοντα (πολύ σπάνια απαντά και σε μέλλοντα· πχ.  στον Πλάτωνα).  Ισοδυναμεί ή με δυνητική οριστική ή με δυνητική ευκτική.
2. Τα ρήματα ἐλπίζω, ὄμνυμι, ἐπαγγέλλομαι, προσδοκῶ, ὑπισχνοῦμαι, ἀπειλῶ, … συντάσσονται συνήθως με απαρέμφατο μέλλοντα. Το απαρέμφατο αυτό είναι ειδικό, αν και τις περισσότερες φορές δέχεται άρνηση μή (λανθάνει και η έννοια της επιθυμίας), Τελικό σε μέλλοντα είναι μόνο το απαρέμφατο που εξαρτάται από το ρήμα μέλλω.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου